Güncelleme Tarihi: 11 Kasım 2020
- Antikor Testi Nedir?
- Antikor Testi Nasıl Uygulanır?
- Antikor Testi Güvenilir Midir?
- Antikor Testini Kimler Yaptırabilir?
Antikor Testi Nedir?
Antikor testi günümüzde, kişilerin daha önce yeni tip koronavirüs (Covid-19) geçirip geçirmediğini kontrol etmek amacıyla uygulanan kan testidir. Henüz yeteri kadar yaygın bir biçimde kullanılamasa da virüse yakalanan kişilerin antikor üretmiş olması durumunda oldukça güvenilir sonuçlar verir.
Antikor testi, vücudun virüse karşı geliştirmiş olduğu antikorların taramasını yapar; bu sebeple direkt olarak virüsün tespiti için kullanılamaz. Bunun için tanısal bir test olan ve aktif virüs belirtilerini arayan koronavirüs testi uygulanır. Bununla birlikte test sonucunda antikorlara sahip olduğu ortaya çıkan hastanın virüsü tekrar kapmayacağına dair bir sonuç çıkarmak da doğru değildir. Aynı şekilde bu test hastanın virüse karşı bağışıklığının ne durumda olduğuyla ilişkili bilgi vermez ve virüsü başkalarına bulaştırıp bulaştırmadığı da antikorlar taraması ile bilinemez.
Antikor testi, vücudunda Covid-19 virüsü bulunan fakat belirti göstermeyen kişilerde de etkilidir. Enfeksiyona karşı geliştirilen moleküllerin taranması ile sağlık yetkilileri hastalığın ne kadar yaygın olduğu konusunda fikir sahibi olarak önlem alabilir. Bu test ayrıca, yeni tip koronavirüsü yenmiş kişilerin kanlarındaki plazmalarda bulunan antikorların henüz hastalıkla mücadele eden kişilere aktarılması noktasında da etkilidir. Bilindiği gibi bahsi geçen plazmalar, hastaların hızlı bir şekilde iyileşmesini sağlayan klinik çalışmalara yön vermektedir.
Antikor Testi Nasıl Uygulanır?
Test, parmaktan kan alma işlemi ile başlar. Bunun ardından kanda COVID-19’a neden olan SARS-CoV-2’ye karşı geliştirilen iki tür antikor aranır: İlk aşamada ortaya çıkan IgM antikorları ve daha sonra oluşan IgG antikorları.
IgG antikorları virüsün bulaşmasının ve semptomların kendini göstermesinin ardından, yaklaşık 14 gün içinde ortaya çıkar. Virüs etkisini yitirip, enfeksiyon geçse dahi bu tür antikorlar kanda kalmaya devam eder.
Kişinin başka kişileri enfekte etme riski olmadığı durumda antikor testi yaptırdıktan sonra hemen eve & işe dönmek mümkündür. Sonuçların ne zaman alınacağı ise uygulanan kite bağlıdır. Fakat son teknoloji kitler, kısa sürede güvenilir sonuçlar vermek amacıyla geliştirilmiştir, bu sebeple uzun bir bekleme sürecinde bahsedilmez.
Sonuç pozitif ise kişinin SARS-CoV-2 antikorları taşıdığı ve virüse karşı bir miktar bağışıklık geliştirmiş olduğu anlamına gelir. Fakat bu bağışıklığın ne kadar güçlü olduğu ve ne kadar süre boyunca etkisini koruyacağını bilmek muhtemel değildir. Herhangi bir semptom göstermeyen kişilerin de sonuçlarının pozitif çıkması mümkündür.
Sonuç negatif ise kanda virüse karşı antikorların tespit edilmediği anlamına gelir; bu kişinin daha önce enfekte olmadığı manasını taşır. Bununla beraber bazı durumlarda yeni tip koronavirüs ile temas etmiş kişilerin de sonucu negatif çıkabilir, bu da, kişinin antikor geliştirmeden hastalığı geçirdiği şeklinde yorumlanabilir. Bunun nedeni, enfekte olmuş tüm bireylerin bir antikor tepkisi geliştirip geliştirmediğinin bilinememesidir.
Antikor Testi Güvenilir Midir?
Son dönemde geliştirilmiş olan antikor testlerinin güvenirliği %99.9 şeklindedir.
Pandeminin ortaya çıktığı ilk aylarda, özellikle hızlı antikor testi olarak bilinen çeşitli kitler yanlış sonuçlara yol açmış, bu da güvenirlik konusunda çeşitli sıkıntılar doğurmuştur. Fakat günümüzde, sağlık ekipmanlarının üretimini yapan pek çok şirket bu testi geliştirmiş ve sonuçların son derece kesin olmasını sağlamıştır.
Pek çok uzman antikor testini yaptırmak isteyen kişilerin güvendikleri bir kuruma başvurmasını önermektedir. Bu aşamada, son dönemde üretilen ve duyarlılığı yüksek olan kitleri kullanan sağlık merkezleri seçilmelidir. Ayrıca, özellikle iki aşamalı testlerin kullanılması, yanlış sonuç ihtimalini de ortadan kaldırdığından test yaptırmadan önce detaylı bilgi edinmek önemlidir.
Antikor Testini Kimler Yaptırabilir?
Antikor testi yaygın olarak hekim önerisi ile gerçekleştirilir; bununla beraber, aşağıdaki özellikleri gösteren kişilerin hekim onayı ile antikor testi yaptırması uygun görülür:
- Geçmiş dönemde yeni tip koronavirüs ile teması olduğunu düşünenler,
- Koronavirüs testi sonucu pozitif çıkan ve iyileşenler,
- Hastalara antikor transferi yapılması için donör olmak isteyenler.
Bunların haricinde, önceki test sonucu ile ilgili sorun yaşayan kişilerin de tekrar antikor testi yaptırması mümkündür. Fakat yukarıda belirtilmiş olan kriterleri karşılayan testleri uygulayan sağlık kuruluşlarına başvurmak doğru sonuç almak için elzemdir.
Ayrıca antikor testi aşağıdaki durumlarda geçerli sonuçlar verir. Bu sebeple testi yaptıracak kişilerin bu hususlara dikkat etmesi önemlidir:
- Son 24 saat içinde ateş düşürücü ilaç almadan, vücut sıcaklığının normal seyretmesi,
- Son 10 gün içinde Covid-19’a ilişkin semptomların (nefes darlığı veya nefes almada zorluk, halsizlik veya uyuşukluk, koku ve tat kaybı, konuşma bozukluğu, kusma ve ishal, baş ağrısı ve baş dönmesi vb.) kötülememiş olması,
- Aktif enfeksiyonun bulunmaması,
- Covid pozitif sonucunun ardından en az 10 gün geçmiş olması, gerekir.
Vücudun antikor üretmesi 1 ila 3 haftalık bir süreyi kapsadığından aktif hastaların bu testi yaptırması önerilmez.