Güncelleme Tarihi: 16 Kasım 2020
- Baş Ağrısı Nedir & Neden Olur?
- Baş Ağrısını Hafifletmek İçin Öneriler
- Baş Ağrısından Kurtulmanın 7 Yolu
Baş Ağrısı Nedir & Neden Olur?
Baş ağrısı en basit tanımıyla, yüz, baş veya boyun bölgesinde zonklama ve sıkıştırma benzeri etkiler ile ortaya çıkan; günlük hayatı ciddi oranda etkileyen ağrıdır. Toplumda en sık görülen rahatsızlıklardan biri olan ve vücudun baş kısmında meydana gelen şiddetli ağrı durumları tıbbi bir vakanın habercisi olabilir. Öyle ki, bazı durumlarda menenjit, felç, ensefalit ve COVID-19 gibi hayati tehlikeye sebep olabilen hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkar.
Baş ağrısı, birincil, ikincil ve gerilim tipi üç şekilde sınıflandırılır. Birincil tip baş ağrıları genellikle zararsızdır ve kendiliğinden ortaya çıkıp kaybolur. Kadınlarda adet sırasında hissedilen ve stresli dönemlerde deneyimlenen bu tip ağrıdır. İkincil tip baş ağrıları ise başka bir rahatsızlığın belirtisi olarak kabul edilir. Akut sinüzit, diş problemleri, kulak enfeksiyonları, grip, glokom, beyin damar bozuklukları, iyi veya kötü huylu beyin tümörleri ile hipertansiyon bu rahatsızlıklardan bazılarıdır. Gerilim tipi ise migren, nevraljik ve küme tipi baş ağrılarını kapsar.
Bunların haricinde, kafaya alınan bir darbeye ve düşmeye bağlı olarak travmatik bir durum meydana geldiğinde de baş ağrısı görülebilir. Bu durum oldukça ciddidir; özellikle, ateş, boyun tutulması, kızarıklık, çift görme, halsizlik, uyuşma veya konuşma güçlüğü ile karakterize olduğunda, zaman kaybetmeden bir sağlık merkezine başvurmak gerekir.
Daha sıradan vakalarda ise baş ağrısı tek başına değil, bulantı, ışığa ve sese karşı hassasiyet, bulanık görüş, karın ağrısı ve kusma gibi semptomlarla ortaya çıkar. Baş ağrısının nedenlerini tespit etmek ve buna uygun bir tedavi yolu belirlemek adına nöroloji uzmanına başvurmak gerekir.
Baş Ağrısını Hafifletmek İçin Öneriler
Baş ağrısı tedavisinde yaygın olarak Ibuprofen içeren ağrı kesiler reçete edilir. Bu ilaçlar kısa süreli olsa da etkili sonuçlar sağlar, fakat, sürekli kullanıldıklarında, başta böbrek olmak üzere birçok organın hasar görmesine sebep olabilir. Bu nedenle tedavi konusunda alternatif yöntemlerin kullanımı öne çıkmaktadır.
Medikal tedavilere geçmeden önce, baş ağrısını hafifletmek adına yaşam tarzında bazı değişikliklere gidilmesi şarttır. Bu değişikliklere ilişkin öneriler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Alkolü sınırlandırmak ve alkol ve şeker içermeyen içeceklerin tüketimini artırmak,
- Sessiz, karanlık bir odada dinlenmek; baş ve boyun bölgesine masaj yapmak,
- Reçete edilmiş ilaçları düzenli kullanmak,
- Ağrı, faaliyetleri, işi ve kişisel yaşamı aksattığı durumda bir uzmana başvurmak,
- Bağışıklık, sindirim ve sinir sistemde doğal olarak bulunan bir kimyasal olan histamin maddesinin yoğun olarak bulunduğu, yıllandırılmış peynir, fermente gıda ve füme balık gibi besinlerden uzak durmak,
- Çeşitli bitkilerden elde edilen nane ve lavanta gibi aromatik yağları kullanmak.
Baş Ağrısından Kurtulmanın 7 Yolu
Yukarıdaki önerilerin yanı sıra, devam eden baş ağrısı olması durumunda, bu ağrıdan kurtulmak için hastanın deneyip etkili sonuçlar alabileceği yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler vücuda dışarıdan yapılan bir müdahaleyi kapsayabileceği gibi besin programında yapılacak basit bir düzenleme şeklinde de olabilir.
İşte baş ağrısından kurtulmanın 7 yolu:
- Yeterli sıvı tüketimi: Şiddetli baş ağrısını ilaç kullanmadan ortadan kaldırmak için yapılabilecek ilk şey su veya elektrolit içeren bir sıvı tüketmektir. Bu, dehidrasyonun (susuzluk) baş ağrısının yaygın bir nedeni olduğu için yardımcı olur. Su tüketimi, özellikle kandaki alkolden kaynaklanan baş ağrısından kurtulmak noktasında da oldukça etkilidir.
Sıvı takviyesi, nadir de görülse, çocuklarda ortaya çıkabilecek baş ağrısının ortadan kaldırılması için de iyi bir seçenektir. Bilindiği gibi, çocuklarda ağrı gözlendiği durumunda, direkt olarak ilaç tedavisi uygulanması doğru bir yaklaşım olarak kabul görmemektedir.
Bunların yanı sıra, ağrıdan kurtulmak için renklendirici ve tatlandırıcı içermeyen içecekler tercih edilmelidir. Hastanın diyabeti var ise, içeceğin şeker oranına dikkat edilmelidir.
- Kafein: Çay ve kahve gibi içeceklerde bulunan kafeinin baş ağrısını tetiklediği bilinse de özellikle sürekli ağrılarda kurtarıcı olabilir. Gün içinde içilen bir bardak çay veya kahve, migren ataklarının hafiflemesine yardımcı olabilir, fakat unutulmamalıdır ki kafein yoksunluğu da bazı durumlarda ağrının sebebi olabilir.
- Sıcak veya soğuk kompres: 15 dakika ara ile, bir havluya sarılmış olan sıcak veya soğuk kompres itemlerini boyun ve baş bölgesine uygulamak ağrıdan kurtulmayı sağlar. Özellikle sinüs kaynaklı bir baş ağrısı varsa, baş bölgesine sıcak bez uygulaması yapmak oldukça yararlıdır.
- Yoga: Yoga, çeşitli duruşların ve nefes alma tekniklerinin bir kombinasyonu olarak, bütünsel yaşamı destekleyen oldukça eski ve etkili bir tekniktir. Bu teknik, baş ağrısı ile yan etkisiz bir şekilde savaşmayı sağlar. Gün içinde yapılacak basit birkaç yoga duruşu ile özellikle migren atağı döneminde rahatlama sağlanabileceği pek çok bilimsel araştırma ile sabitlenmiştir.
- Masaj: Boyun, omuz ve başın arkasına yapılan masajlar, gerginlik ve stres kaynaklı baş ağrılardan kurtulma noktasında oldukça yardımcıdır.
- Akupunktur: Akupunktur, kronik baş ağrısı ve migren gibi rahatsızlıkların kısa vadede ortadan kaldırılması noktasında etkilidir. Özellikle tedaviye rağmen devam eden ağrılar için bu yöntem kullanılır. Akapunktur tedavisinde ince iğneler yardımıyla endorfin hormonunun salgılaması sağlanır; bu, sinirleri ve dolaşım sistemini uyararak gerilim tipi baş ağrılarını hafifletir.
- Egzersiz: Hafif düzeyde, düzenli olarak yapılan yüzme ve yürüme gibi aktiviteler, gerilim baş ağrılarından kurtulmak için oldukça iyi bir fikirdir.
Tüm bunların yanı sıra, ciddi vakalarda hastanın yapması gereken ilk şey bir uzmandan tıbbı destek talep etmektir.