Skip links

Çapraz Bağ Ameliyatı | Öncesi ve Sonrası Süreç

Güncelleme Tarihi: 21 Aralık 2020

Çapraz Bağ Ameliyatını Gerekli Kılan Durumlar

Uyluk kemiğini diz eklemindeki kaval kemiğine birleştiren doku grubu, bir diğer adıyla ön çapraz bağlar çeşitli sebepler ile hasar görür ise rekonstrüktif cerrahi sınıfına giren çapraz bağ ameliyatı gerekli hale gelir.

Diz çevresinde bulunan ön çapraz bağlar özellikle kayak, tenis, squash, futbol ve basketbol gibi sporlar sırasında hasarlanır. Öyle ki, tüm spor yaralanmalarının yaklaşık %40’ını oluşturan da bu türden diz yaralanmalarıdır. Bununla beraber, günlük aktiviteleri gerçekleştirirken ani bir hareket (ani yön değişimi, düşme, aniden durma, dizin dönmesi vs.) sebebiyle dizin ve alt bacağın şiddetli bir biçimde bükülmesi de bağların yırtılmasına sebebiyet verir.

Bu sebeplerden biri ile ön çapraz bağlar yırtılır ise, diz vücudun ağırlığını taşıyamadığından, kişi dengesini ve hareket kabiliyetini kaybeder. Hâlihazırda yırtılan, hasar gören bağların onarılmaz bir hale gelmemesi için cerrahi yöntemin kullanılması gerekebilir.

Çapraz Bağ Ameliyatı İçin Uygun Adaylar

Çapraz bağ ameliyatı olacak kişilerin, ilk etapta aşağıda sıralanan koşulları karşılaması gerekir:

  • Genel sağlık durumu açısından (kronik hastalıklar, yaş vs.) operasyon için elverişli olma,
  • Anesteziye karşı alerjik reaksiyon geliştirmeme,
  • Fizik tedavi ve rehabilitasyon gibi cerrahi olmayan yöntemlere cevap vermeme,
  • Günlük aktiviteleri ciddi diz ağrısı sebebiyle gerçekleştirememe.

Bunların yanı sıra, elbette ki kişinin ameliyat için uygun olup olmadığına dair karar doktor tarafından, çeşitli testlerin sonuçları değerlendirilerek verilir. Bu noktada ayrıca, hasarın derecesi ve bu hasarın kişinin yaşam kalitesini ne denli etkilediği önemlidir. Dizdeki sorun sebebi ile dengesizlik oluşmuyor ise cerrahi yöntem düşünülmeyebilir; aynı durum aktif bir yaşam tarzı olmayan kişiler için de geçerlidir.

Ameliyat Öncesi Süreç

Çapraz bağlarda oluşan herhangi bir hasar sebebiyle bir sağlık merkezine başvurulduğunda, ameliyat kararı verilmiş ise, doktor bu işlemin gerçekleştirilmesi için dizdeki şişliğin inmesini beklemek isteyebilir. Bununla beraber, uyluğun önündeki (kuadriseps) ve arkasındaki (hamstringler) kasların gelişmesi için de doktor aynı öneride bulunur.

Bekleme süreci yaklaşık olarak 3 hafta sürer ve bu süreçte kişi fizyoterapiye sevk edilebilir. Bu bekleme evresinin akabinde dizdeki hareket açıklığı artacağından ameliyat sonrası iyileşme daha kolay bir şekilde gerçekleşecektir.

Çapraz bağ ameliyatının öncesinde hastaların dikkat etmesi gerekenler ise şöyledir:

  • Fizyoterapist, bacağın esnemesine yardımcı olmak amacıyla egzersiz önerisinde bulunmuş ise, bunlar düzenli bir biçimde yapılmalıdır.
  • Dizleri olumsuz şekilde etkileyecek ağır aktivitelerden kaçınılmalıdır.
  • Ani dönüşler ve atlama, zıplama gibi hareketler içeren aktivitelerden uzak durulmalıdır.
  • Dizlere ağırlık vermemeye dikkat edilmelidir.

Bunların yanı sıra, operasyondan kısa bir süre yapılması gerekenler aşağıdaki gibidir:

  • Kronik hastalıklar ve kullanılan ilaçlar ile ilgili doktor bilgilendirilmelidir.
  • Zararlı bakterilerden kaçınmak için duş alınmalı ve hastaneye temiz kıyafetler ile gelinmelidir.
  • Operasyondan önce mide boş olmalıdır (Bu konuya ilişkin kesin bilgi doktor tarafından verilir).

Çapraz Bağ Ameliyatı

Her ne sebep ile olursa olsun, çapraz bağlar yırtıldığında, bunları dikerek onarmak mümkün değildir. Bunun yerine, hasar almış bölgeye doku eklemesi yapılarak, bağların yeniden oluşturulması sağlanır.

Çapraz bağ ameliyatında, yırtılmış dokudan geriye kalanlar temizlenerek, bacağın başka bir bölgesinden alınan bir tendon hasarlı bölgeye transfer edilir. Bu tendon, kaval kemiğinden (patellar), dizin içinden (hamstring) veya diz kapağının üstünden (kuadriseps) alınabilir.

Kişinin kendi vücudundan alınabilecek uygun dokunun (otogreft) bulunmaması durumda ise, sentetik bir greft veya canlı bir kaynaktan alınan donör doku kullanılabilir.

Bu işlemler, yaygın olarak, hem ışık hem de kamera görevi gören, içinde fiber optik kablo demetleri bulunan ince, esnek bir tüp olan artroskop adı verilen tıbbi bir alet ile gerçekleştirilir. Bu alet, dizde açılan minimal kesilerin içinden doğru hasarlı bölgeye ulaşır ve işlemin en az doku hasarı ile gerçekleştirilmesini mümkün kılar.

Greft doku yerleştirildikten ve çeşitli medikal vidalar yardımı ile sabitlendikten sonra, doktor, bu işlemin dizi bir arada tutacak kadar güçlü olup olmadığını test eder. Bu noktada, dizin tam hareket açıklığına sabit olması önemli bir kriterdir. Her şeyin yolunda olduğuna kanaat getirildiği durumda kesiler dikilir, pansuman yapılır ve işlem sonlandırılır.

Ameliyat Sonrası Süreç

Ameliyatın ardından hastanede kalıp kalınmayacağına dair kesin bilgi doktor tarafından verilir; görece basit işlemlerin gerçekleştirildiği bir operasyonun ardından, aynı gün eve dönmek mümkün olabilmektedir.

Çapraz bağ ameliyatı sırasında kullanılan dikişler çözünebilir ise, 3 hafta içinde kendiliğinden eriyeceği için almaya gerek yoktur; değil ise, birkaç gün bekledikten sonra bir sağlık personeli tarafından alınır. Bunun ardından, doktor tavsiye eder ise işlem görmüş bölge, enfeksiyon oluşumunu engellemek adına ılık su ve antibakteriyel sabun yardımıyla belirli aralıklarla temizlenir. Elbette bu temizleme işlemi sırasında yavaş ve nazik bir biçimde hareket etmek oldukça önemlidir.

Bu süreçte ayrıca, dizin bandajlanması gerekebilirken, dize giymek için özel bir medikal korse de tavsiye edilebilir. Bu korse şişmeyi azaltmaya yardımcı olurken, diz için destek sağlar.

Ameliyat sonrası süreçte, yaklaşık 1 hafta boyunca, sızıntı şeklinde hafif kanamalar, ağrı, morarma, şişme ve kızarıklık görülebilir. Bu durumda doktor reçete etmiş ise ağrı kesiciler kullanılmalıdır. Ağrının ve kanamanın arttığı durumda ise zaman kaybetmeden sağlık merkezine başvurmak gereklidir.

Tüm bunların yanı sıra çapraz bağ ameliyatı kompleks bir işlem olduğu için, kısa bir süre içinde tam iyileşmenin gerçekleşmesini beklemek doğru bir yaklaşım değildir. Dizin hasar almadan önceki haline dönmesi 6 – 10 ay sürebilir.

Tıbbi Birimler

Sağlık & Güzellik

Doktorlar

Online Randevu

Tahlil Sonuçları

E-Doktor

İletişim Bilgileri

Anlaşmalı Kurumlar

Sağlık Köşesi

International Patients

Kurumsal

Esencan Videolar