Güncelleme Tarihi: 19 Mayıs 2018
Duygu durum çökmelerinin iki hafta ve üzeri sürede görülmesi durumu depresyon olarak tanımlanmaktadır. Gün içerisinde gerçekleşmekte olan duygu durum değişiklikleri depresyon olarak adlandırılmamaktadır. Duygusal çöküntü yaşamakta olan hasta negatif düşüncelere ağırlık verir ve kendine zarar vermeyecek gidecek kadar ciddi boyutta olan karamsar düşüncelere sahip olur. Depresyon sonucunda kişide giderek sosyal çevresinden uzaklaşmaya ve kendi içine kapanmaya başlar. Depresyon, ciddiye alınması gereken bir durumdur. Depresyon süresinin giderek uzaması olumsuz sonuçların daha ciddi bir boyuta gelmesine neden olabilmektedir.
Depresyon Neden Görülür?
Depresyon durumu başlıca beyindeki kimyasal dengenin bozulması sonucu oluşmaktadır. Bu kimyasal kimyasal dengeyi oluşturan unsurlar seratonin ve noradrenalin olarak adlandırılmaktadır. Kimyasal maddelerin sinir hücreleri arasındaki mesafesi azaldığı takdirde, depresyon görülebilmeye dair bulgular artacaktır. Bu durumun yanı sıra çevresel faktörler de depresyon görülmesinde etkili olabilmektedir. Bu çevresel faktörler başlıca şöyle sıralanabilmektedir;
- Kişinin geçmişinde yaşamış olduğu travmalar, üzücü olayların varlığı
- Kişinin hayatını ciddi ölçüde etkileyecek problemler yaşıyor olması
- Zorlayıcı yaşam şartları
- Yoksulluk
Cinsiyet, eğitim düzeyi, gelir miktarı gibi faktörlerin de depresyon yaşanması durumunda etkili faktörler oldukları bilinmektedir.
Tıbbi literatürde hipotiroidi olarak geçmekte olan tiroid bezinin yavaş çalışması durumunun da depresyona neden olabileceği bilinmektedir. Bu durumda tiroid hastalığı tedavi edildiği takdirde depresyon durumu da ortadan kalkacaktır. Fakat depresyon durumu ciddi bir boyuta gelmiş ise, yalnızca troidin tedavi edilmiş olması depresyonun ortadan kalkması için yeterli olmayacaktır.
Depresyon durumlarının başlıca belirtileri şunlardır;
- Aktivite ve olaylara karşı istek kaybı
- Hiçbir şeyden keyif alamadığını düşünme
- Aşırı uyuma veya uyuyamama durumu
- Aktivitelerde yavaşlama durumu
- Bitkin hissetme
- Kendini önemsiz hissetme
- Konsantre olamama
- Karamsar düşüncelerin hakim olması
- Aşırı kilo kaybı veya ani kilo alımı
Bu belirtilerin en az iki hafta sürmesi durumunda, kişinin yaşamış olduğu bu belirtiler depresyon olarak adlandırılmaktadır.
Depresyon her 5 kadından birinde görülebilmektedir. Araştırmalar sonucunda kadınlarda depresyon görülme durumunun erkeklere oranla daha fazla olduğu bilgisi elde edilmiştir. Bunun yanı sıra yaşlılarda da depresyonun gençlere oranla daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Bu nedenle depresyonu tetikleyen çevresel ve kalıtımsal faktörlerin yanı sıra yaş, cinsiyet gibi faktörler de etkili olabilmektedir.
Depresyon Tedavisi Nasıl Gerçekleşir?
Depresyon belirtilerine en az iki hafta sahip olan kişiler mutlaka bir uzman yardımı almalıdır. Psikolog veya psikiyatrist tarafından yardım alan hasta, ilaç tedavisine başlaması gerektiği takdirde mutlaka bir psikiyatristin önerisini almalıdır. Kişinin kendi araştırmaları sonucunda herhangi bir ilaç kullanması kesinlikle doğru değildir. Depresyon durumunda olan kişi yalnızca kendi araştırmalarıyla ilaç kullandığı takdirde, var olan depresyon durumu giderek kötüleşebilir. Bu durum kişinin hayatını sonlandırmaya dahi yol açabilmektedir.
Kişinin durumuna uygun olarak psikiyatrist tarafından, kaygı giderici ilaçlar verilebilmektedir. Tıbbi literatürde anksiyolitik olarak geçmekte olan kaygı giderici ilaçlar kişinin durumuna uygun olduğu takdirde oldukça faydalı olmaktadırlar. Aynı zamanda antipsikotikler tedavi güçlendirici olarak da kullanılabilmektedir. Bazı hastaların durumun ciddiyetine bağlı olarak hastanede yatarak tedavi edilmesi gerekebilmektedir. Depresyon tedavisinde oldukça etkili bir yöntem olan psikoterapi ise, uygun görüldüğü takdirde kişiye uygulanmakta ve başarılı sonuçlar alınmaktadır. Ayrıca hastanın durumuna göre farklı terapi yöntemleri de uygulanabilmektedir.
Hangi Durumlarda Depresyon Tedavi Edilmelidir?
Depresyon bazı durumlarda kişinin yaşantısını oldukça ciddi boyutta etkileyecek kadar önemli sonuçlara neden olabilmektedir. Bu ciddi sonuçları önlemek için bazı durumlar görüldüğü takdirde bir uzman yardımı almak gerekmektedir. Ciddi ve olumsuz sonuçlara neden olabilecek durumlar şöyle sıralanabilmektedir;
- Yaşamdan keyif alamama ve yaşamını sonlandırma isteği
- Ciddi bir zaman süresince uykusuz kalmak veya gerektiğinden çok fazla uyumak
- İştahta aşırı artış ve azalmalar
- Depresyonun bedensel olarak etkilerinin görülmesi
- Kişinin sosyal çevresinde ciddi problemler yaşaması
- Kişinin giderek daha fazla içine kapanması
- Yaşam kalitesinin giderek düşmesi
Depresyondayken Neler Yapılabilir?
Depresyon durumunda kişinin psikolojik yardım almasının yanı sıra yaşam şeklinde de birtakım değişiklikler yapması tavsiye edilmektedir. Bu tavsiyelerden biri kişinin beslenme düzenine dikkat etmesidir. Kişi potasyum ve mineral oranlarının yüksek olduğu yiyecekler tüketmeli ve gerekli vitaminleri almalıdır. Depresyon durumuna sahip olan kişiye bol meyve, tam tahıllı ve lifli besinler, kuruyemiş tüketmesi tavsiye edilebilmektedir. Depresyon sürecinde kişilere aşırı kafein, alkol, sigara, işlenmiş gıdalar tüketilmesi tavsiye edilmemektedir.