Güncelleme Tarihi: 14 Mayıs 2018
Dikkat eksikliği okuduğunu anlayamama, basit hatalar yapma ve dikkatin çok çabuk dağılması gibi durumlara neden olabilmektedir. Dikkat eksikliği yaşamakta olan yetişkinler ile çocuklarda bu durumun belirtileri ve çözümleri farklılık göstermektedir.
Çocuklarda Dikkat Eksikliği Görülmesinin Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda dikkat eksikliği görülmesi durumu çabuk sıkılma, ilginin çabuk dağılması, öğrenmeye dair ilgi duymama ve odaklanamama gibi faktörlerle kendisini göstermektedir. Ebeveynler çocuklarında bu belirtilerin görülüp görülmediğine dair dikkatli olmalı ve mümkün olduğunca okul döneminden önce tedaviye başlamalıdırlar. Okul döneminde dikkat eksikliği olduğu fark edilen çocuklar eğitim öğretim hayatlarında uyumsuzluk yaşayabilirler. Dikkat eksikliği görülen çocuklarda odaklanmaya yönelik ilginin az olması sebebiyle öğrenme konusunda çocuklar problem yaşayabilirler. Bıkmaya ve sıkılmaya meyilli olan çocuklar yeni bilgi öğrenme sürecinde zorluk çekebilirler. Bu durum çocukların başarısız oldukları anlamına gelmemektedir. Bu doğrultuda önemli olan anne ve babanın çocuklarındaki dikkat eksikliğini okul döneminden önce fark etmesidir. Genellikle çocuklarda dikkat eksikliği okul döneminde öğretmenin durumu fark etmesiyle ortaya çıkmaktadır. Bunun sonucunda çocukta dikkat eksikliği nedeniyle gerekli olan tedavilere başlanmalıdır. Dikkat eksikliği olan çocuklarda başlıca görülen faktörler şunlardır;
- Çocuğun odaklanması gereken durumlardan çok kısa sürede sıkılması ve bıkma belirtileri göstermesi.
- Oyunlara olan ilginin kaybedilmesi.
- Bir filmi, gösteriyi, videoyu uzun süre izleyememe.
- Ödev yapmak istememe ve sıkça masa başından kalkma.
- Öğrenmeye dair ilgi azlığı.
- Başladıkları işleri yarıda bırakmaları.
- Uzun süreli dinleme faaliyetinde bulunamama.
- İstenilen şeyi birkaç defa tekrarladıktan sonra ancak yapabilme.
- Dersleri uzun süre takip edememe.
- Sınavlarda bilgi eksikliği olmamasına rağmen ufak hatalar yapma.
- Çevreden gelen uyarıların odaklandıkları durumu kolayca dağıtması.
- Odaklanmak gereken bir konu olduğunda konu dışı hareketlerde bulunma.
- Yazma ve okumada çocukların yaşıtlarına oranla fazla yanlış yapılması.
- Sahip oldukları eşyaları sürekli kaybetme durumu.
Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
Dikkat eksiğiyle birlikte hiperaktivite durumu da çocuklarda görülebilmektedir. Her iki durum da stimülan tedavi yöntemiyle çözümlenebilmektedir. Fakat bu kullanılabilecek tek yöntem değildir. Stimülan tedavilerin yanı sıra non stimülan yöntemler de uygulanabilmektedir. Non stimülan yöntemlerle hiperaktivite azaltılır, odaklanma seviyesi arttırılır.
Her yöntem her çocukta aynı sonucu ortaya çıkarmaz. Bir çocukta faydalı olan tedavi bir diğer çocukta hiçbir etki yaratmayabilir. Çocuğa yönelik olarak en uygun çözümün bulunması gerekmektedir. İlaçla tedaviye başvurulduğu takdirde her çocukta alınması gereken dozun farklı olduğu unutulmamalıdır. Dozajı belirleme kısmı oldukça önemlidir. Dikkat eksikliği olan çocuklarda uyku veya beslenme sorunu yaşadıkları takdirde farklı çözümler için de doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
Tüm bu yöntemlerle birlikte dikkat eksikliğinde psikoterapi yöntemi de kullanılmaktadır. Psikoterapi sonucunda çocuklarda davranış değişikliği görülmesi beklenmektedir. Bu yöntem çocuğun yapması gereken ödev gibi sorumluluklarını yerine getirmesinde fayda sağlamaktadır. Psikoterapi sayesinde çocuklara kendi davranışlarını kontrol altına alma becerilerini sağlamada yardımcı olunur. Kesin olarak belirlenmiş kurallar ve sınırlar da çocuğun davranışını kontrol etmesine yardımcı olacaktır.
Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği Görülmesinin Belirtileri Nelerdir?
Yetişkinlerde dikkat eksikliği gerek eğitim gerekse iş hayatında birtakım problemlere yol açabilmektedir. Çocuklardan farklı olabilmekte olan yetişkinlerde dikkat eksikliğinin başlıca nedenleri şunlardır;
- Aynı anda iki sorumluluğu birden yerine getirememe. Tek bir işe gereğinden fazla odaklanma.
- Konuşma esnasında akla gelen farklı düşüncelere dalma.
- Dinleme esnasında odak noktasının değişmesi ve dinlenen konuyu anlamama.
- Çok sık bir şekilde eşya unutma, kaybetme.
- Düzenli bir şekilde çalışamama ve sorumlulukları zamanında yerine getirememe.
- Öfke kontrolü konusunda zayıf olma.
Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
Dikkat eksikliği ilaç tedavisiyle önlenebileceği gibi ilaç tedavisi olmadan da kişinin hayatında birtakım değişiklikler yapılmasıyla etkileri azaltılabilmektedir. İlaç tedavisine başlamayı tercih etmeyen kişiler birtakım yeni alışkanlıklar elde etmelidirler. Bu değişiklikler arasında beslenme düzeninin daha sağlıklı hale getirilmesi, düzenli egzersizlere başlanması ve daha stressiz bir yaşantı gibi faktörler yer almaktadır. Dikkat eksikliği için önerilen birtakım beyin egzersizleri de bulunmaktadır. Yetişkinler için psikoterapi de yeni alışkanlıkların kazandırılması bağlamında faydalı olabilmektedir.