Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Güncelleme Tarihi: 6 Mart 2018

Epilepsi rahatsızlığı toplum tarafından sara rahatsızlığı olarak da bilinmektedir. Beynin içerisinde yer alan sinir hücrelerin normalden daha değişik olarak elektro-kimyasal boşalma durumu neticesinde ortaya çıkan merkezi sinir sistemi bozukluğu olarak da bilinmektedir.

Geçirilen epilepsi nöbetinin belirtileri birbiri ile farklılıklar gösterebilmektedir. İlaç ile tedavi edilebilen epilepsi hastalığında başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Cerrahi tedavi ile de epilepsi olan kişilerin %90’nın geçirdiği nöbetler kontrol altına alınabilmektedir.

Epilepsi Nedenleri Nelerdir?

Epilepsi hastalığı olan kişilerin büyük bir çoğunluğunda herhangi bir neden bulunmamaktadır. Fakat genel neden arasında aşağıdaki nedenler bulunmaktadır;

Genetik etki: Yapılan araştırmalar, belirli genlere sahip insanların epilepsi türleri ile bağlantılı olduğunu ortaya koymaktadır. Genetik sebepler, epilepsinin nedenleri arasında yer almakta olan sebepler arasında bulunur. Birtakım genler nöbetlerin daha da sıklaşmasına yol açabilir. Bununla birlikte genler hastaları çevresel faktörlere karşı daha duyarlı hale getirebilir.
Kafa travması: Araba kazasında ya da farklı travmatik yaralanma durumlarında kafa travmaları epilepsiye sebebiyet verebilir.
Bulaşıcı hastalıklar: Bulaşıcı olan hastalıklar arasında yer alan menenjit, AIDS ve viral ensefalit gibi hastalıklar epilepsiye sebep olabilir.
Doğum öncesi yaralanma: Doğum öncesi anne adaylarının sağlıksız beslenmeleri, bebeğin oksijen eksikliği hissetmesi gibi durumlarda da beyin hasarı ortaya çıkabilir. Bu beyin hasarı epilepsiyi ortaya çıkartabilir.
Gelişimsel bozukluklar: Epilepsi otizm ve nörofibromatozis ile bağlantılıdır. Gelişimsel bozukluklar ile de epilepsi bağlantısı vardır.

Epilepsi Risk Faktörleri Nelerdir?

Birtakım faktörler epilepsinin riskini artırabilir. Bu riskler aşağıda şekilde sıralanmaktadır;

Aile geçmişi: Aile içerisinde epilepsi rahatsızlığına sahip bir kişi var ise, nöbet riski altında olma ihtimali yüksek olabilir.

Yaş: Epilepsi başlangıçları erken çocukluk dönemlerinde ve 60 yaşından sonra yaygın olarak görülür. Fakat epilepsi her yaşta meydana gelebilecek bir rahatsızlıktır.

Baş yaralanmaları: Baş yaralanmaları bazı durumlarda epilepsi riskini artırabilmektedir.

İnme ve damar hastalıkları: İnme ya da diğer diğer kan ve damar hastalıkları epilepsi riskini arttırır. Ayrıca beyin hasarına da yol açabilir. Bu durumu yaşıyorsanız alkol tüketiminizi azaltmalı ve sigaran uzak durmalısınız. Ayrıca düzenli egzersiz ve diyet programı da uygulamalısınız. Hastalığın riski için bu tür adımlar atabilirsiniz.

Bunama: Yaşlı ve erişkin olan bireylerde epilepsi riski bunamaya bağlı olarak artabilir.

Beyin enfeksiyonları: Menenjit türü enfeksiyonlar beynin ve omuriliğin iltihaplanmasına sebep olur ve epilepsi riskini ortaya çıkartır.

Epilepsi hastalığı beynin hücrelerinin anormal aktivitelere girmesine sebep olur. Bu yüzden nöbetler beyin koordinesinde farklı bir işlemi kolaylıkla algılar ve bu işlemlerden etkilenir. Nöbet belirtileri en sık aşağıdaki şekilde ortaya çıkmaktadır;

1. Geçici Karışıklık
Epilepsi nöbeti geçiren bir insanlarda birtakım önemli belirtiler ortaya çıkar. Konuşmadaki değişiklikler bu belirtiler arasında en sık görülenidir. Bunun gibi durumlar nöbet geçiren insanlarda sık sık meydana gelmektedir. Kişinin davranışlarında tutarsızlık da sık sık görülür. Bazı zamanlarda ise insanların belirli noktaya uzun süre boyunca boş bakışlar ile baktıkları görülmektedir.

2. Bilinç Kaybı
Epilepsinin bir başka önemli belirtisi kişide meydana gelen kısa zamanlı bilinç kayıplarıdır. İlk başlarda bu belirti kısa süreli olarak insanlarda yaşanır. Ancak ilerleyen dönemlerde şiddetli ve uzun süreli bilinç kayıpları şeklinde kendisini göstermeye başlar.

3. Ruhsal Problemler
Epilepsi yaşayan kişiler psikolojik olarak olumsuz yönde etkilenirler. Epilepsi hastası olan kişilerin ruhsal problemler ile sık sık mücadele etmeye çalıştığı görülür.

4. Diğer Belirtiler
Epilepsi hastalığında en sık rastlanan diğer belirtiler şu şekildedir;

Kontrol edilemeyecek olan kol ve bacak hareketleri
İstemsiz titremeler

Bu belirtiler nöbetin şekline ve vücut yapınıza göre değişkenlik göstermektedir. Epilepsi rahatsızlığının en belirgin özelliği olarak nöbetler görülür. Nöbetler gün içerisinde siz uyumadığınız zamanlarda görülebileceği gibi aynı zamanda siz uyurken de görülebilmektedir.
Uzman doktorlar beynin ne kadar ve ne şekilde etkilendiğine göre nöbetleri ayrı sınıflara sokmaktadırlar. Nöbetler iki ayrı başlık altında uzmanlar tarafından değerlendirme altına alınır ve tedavilere de bu iki ayrı nöbet türüne göre karar verilir.

Odaklı Nöbetler
Fokal nöbet olarak adlandırılan bu nöbetler migren, narkolepsi veya akıl hastalığı gibi nörolojik bozukluklardır.

Bu tür nöbetler beynin yalnızca ufak bir kısmında anormal aktivite meydana geldiği zaman ortaya çıkar. Bu sebeple, nöbetlere odak yani kısmi nöbetler adı verilmektedir. Nöbetler kendi içerisinde iki ayrı kategoriye ayrılır;

Bilinç kaybı olmayan odaklı nöbetler: Bu tür nöbetler bilinç kaybına sebebiyet vermezler. Bu nöbetler aynı zamanda kol ve bacaklarda karıncalanma, baş dönmesi ve istem dışı meydana gelen vücut hareketlerine yol açarlar.

Odaklı nöbetler: Bilinç kaybı ve kısa süreli bilinç kapanmasına yol açan bu nöbetler, kompleks parsiyel nöbet esnasında insanların çevresine karşı normal tepki vermesini engeller.

Genelleştirilmiş Nöbetler
Beynin bütün alanlarını etkileyen bu tür nöbetlere genelleştirilmiş nöbetler adı verilmektedir. Genelleştirilmiş nöbetler altı ayrı şekilde meydana gelebilmektedir. Bunlar;

Eksik nöbetler: Eksik nöbetler çocuklarda sık sık görülür. Göz kırpma veya dudak oynatma gibi belirtiler sık sık yaşanır. Bu tür nöbetlerde kısa süreli bir farkındalık kaybı ortaya çıkabilir.

Tonik nöbetler: Vücuttaki kasların sertleşmesine yol açan tonik nöbetler sırt, kol ve bacak kaslarını yoğun bir biçimde etkiler.

Atonik nöbetler: Atonik nöbetler aynı zamanda halk arasında açılan nöbetler olarak da adlandırılır. Kas kontrolünün hızlı bir şekilde çökmesine ve kas kaybına sebep olabilir.

Klonik nöbetler: Bu nöbetler kas hareketleri ile doğrudan bağlantılıdır. Bu nöbetler yaşandığı zaman boyun, yüz ve kollar etkilenir.

Miyoklonik nöbetler: Ani bir biçimde yaşanan kol ve bacak çekilmesi gibi sorunlar, miyoklonik nöbet yaşandığına işaret eder.

Tonik-klonik nöbetler: Bilincin aniden kaybına, vücutta sertleşmeye ve mesane kontrolünün kaybolmasına sebebiyet vermektedir. Bazı durumlarda ise kişinin dilini ısırmasına yol açabilir.

Doktora Ne Zaman Gitmek Gerekir?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birini yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden acil bir şekilde tıbbi destek almanız gerekmektedir.
Nöbetlerin beş dakikadan uzun sürdüğü durumlar,

Nefesiniz duruyorsa ya da nöbet bittikten sonra bilinç yerine gelmiyorsa,
Bir sonraki nöbet hemen başladıysa,
Yüksek ateş görülüyorsa
Hamileyseniz,
Şeker hastasıysanız,

Ve ilk defa bir nöbet yaşadıysanız, mutlaka vakit kaybetmeden doktora başvurmanız gerekmektedir.

Epilepsi Komplikasyonları Nelerdir?

Düşme: Nöbet esnasında düşen hastalar, bu duruma bağlı olarak yaralanma veya kemik kırılması yaşayabilirler.

Boğulma: Epilepsi yaşıyorsanız diğer insanlara göre yüzdüğünüz esnada boğulma riskiniz daha yüksek olur.

Araba kazaları: Nöbet geçirildiği zaman kontrol kaybı yaşanır. Bu sebeple araba kazaları da meydana gelebilir.

Gebelik komplikasyonları: Gebelik esnasında nöbet yaşandığı zaman doğum defektleri riski artar. Anneler aynı zamanda bebeğe de zarar verebilirler.

Duygusal sorunlar: Epilepsi hastası olan insanlar psikolojik sorunlar yaşamaya başlarlar. Depresyona ve aşırı durumlara yatkın olan kişiler intihara da yatkın bir hale gelmeye başlarlar.

Epilepsi hastalığında hayatı tehdit edebilecek olan ciddi komplikasyonlar nadir olarak görülür. Ancak nadir olarak görülen komplikasyonlar da vardır. Bunlar;

Kesintisiz epilepsi: Sürekli tekrar eden nöbetler yaşanıyor ve bilinç kaybı geri gelmiyor ise bu kişiler kalıcı beyin hasarı ve ölüm riski ile karşı karşıya kalabilirler.

Ani epilepsi: Epilepsi hastası olan insanlarda ani ve açıklanamayan ölüm riski bulunmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda bu ani ölümlerin kalp ve solunum problemleri yüzünden meydana geldiği söylenmektedir. Bu sebeplerden dolayı hayatını kaybeden insanların sayısı %1’dir.

Epilepsi Teşhisi

Hastalığınız ve durumunuzun teşhis edilebilmesi için doktorunuz semptomları inceler ve tıbbi geçmişinizi de gözden geçirir. Doktorunuz yaptığı muayenelerde nöbet nedenleri belirleyebilmek için aşağıdaki testleri isteyebilir. Bunlar;

Nörolojik muayene
Kan testi
EEG
Bilgisayarlı tomografi taraması
Manyetik rezonans görüntüleme
Fonksiyonel MRI
Pozitron emisyon tomografi
Emisyon bilgisayarlı tomografi
Nöropsikolojik kapsamlı testler

Epilepsi Tedavisi

Epilepsi tedavisinde doktorlar genellikle ilaç tedavisini uygular. İlaçlar ile sonuç elde edilemez ise doktorlar ameliyat ya da farklı tedavi seçeneklerini önerebilirler.

1. İlaç Tedavisi
Doktorlar ilk olarak ilaç tedavilerine başlarlar. Düşük dozlarda uygulanan bu tedaviler neticesinde nöbetler kontrol altında tutulabilir. Anti-nöbet özellikli ilaçların yorgunluk, baş dönmesi, kilo almak, konuşma problemleri gibi yan etkileri olabilir.

2. Ameliyat
Yapılan testlerden sonra konuşma, motor fonksiyonu, görme veya işitme kaybı gibi kayıplar yaşanıyor ise doktorlar bu soruna yol açan bölgeyi test ederler. Nöbetlere neden olan beynin o alanını kaldırırlar.

Ameliyat tedavisi uygulanırken uyanık halde olabilirsiniz. Doktorunuz size bu süreçte birtakım sorular yönelterek sizi muayene eder. Pek çok kişi başarılı geçmiş olan bir epilepsi ameliyatından sonra nöbetleri önlemek için ilaçlara ihtiyaç duymaktadır. Ancak bu ilaçlar düşük dozajda alınır.

Epilepsi cerrahisinde kalıcı düşünme yeteneklerinin değiştirilmesi gibi komplikasyonlara da rastlanır.