Güncelleme Tarihi: 25 Ocak 2021
Neden Horlarız?
Dünya genelinde erkeklerin % 57’sini, kadınların % 40’ını, çocukların ise %27’sini etkilediği düşünülen horlama, çeşitli sebepler ile uyku sırasında hava akışının düzgün bir biçimde sağlanamaması ile ortaya çıkan oldukça yaygın bir sağlık sorunudur.
Horlama temelde, boğazın arka kısmında yer alan hava yoluna yakın kanalların tıkanması, genişlemesi veya bu alandaki kasların gevşemesinden kaynaklanır. Kanal, kas ve dokularda meydana gelen bu değişimler, nefes alma sırasında titreşimlerin oluşmasına ve sonuç olarak rahatsız edici sesler çıkmasına sebebiyet verir.
Şiddeti ve genel sağlık açısından etkileri değişebilen horlama, uyku ile ilişkili ciddi bir solunum bozukluğunun işareti olabilir; bununla beraber horlamanın yaygın nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Nazal polipler,
- Kronik burun tıkanıklığı veya sinüzit,
- Büyük ve geniş bademcikler, dil ve damak,
- Septum deviasyonu (burun orta duvarının sağa veya sola yatık olması durumu),
- Aşırı alkol tüketimi,
- Tütün mamullerinin kullanımı,
- Çene yapısındaki çeşitli bozukluklar,
- Birtakım ilaçların kullanımı (kasların gevşemesine sebep olduğu için özellikle sakinleştirici ilaçlar),
- Fazla yağ dokusu nedeniyle obezite,
- Boğazdaki dokuların şişmesine neden olan alerjiler,
- Soğuk algınlığı,
- Obstrüktif uyku apnesi (horlamanın sonucu olarak da gelişebilir),
Çocuklar dâhil her yaştan insanda görülebilen horlama yaş almakla beraber boğazdaki yolların tıkanmasın sebebiyle ileri yaştakileri ve genetik olarak görece dar hava kanallarına sahip olmaları nedeniyle erkekleri daha çok etkilemektedir. Bununla beraber boyundaki yapıların şekli ile uyuma pozisyonu da oldukça belirleyicidir. Bilindiği gibi, sırt üstü uyumak, boğazdaki dokuların gevşemesine ve hava yolu kanalının tıkanmasına neden olur.
Ne Zaman Doktora Görünmek Gerekir?
Pek çok insanı etkileyen horlama, çoğunlukla genel sağlık açıdan zararsız görülse de uykusuzluğun önemli nedenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Bu problem sizi ve çevrenizdeki insanları rahatsız etmeye başlamış ise, eşlik eden ciddi bir sağlık sorunu olmasa dahi bir uzmanla görüşmeniz önerilir. Bununla beraber, özellikle uyku apnesi belirtileri gösteriyorsanız, bu durumda bir sağlık kuruluşuna başvurmak elzemdir.
Doktora görünmeniz gerektiğine işaret eden diğer belirtiler ise şöyledir:
- Uyku sırasında nefes nefese kalma,
- Uyku sırasında boğulma hissi,
- Uykudan uyandıracak kadar gürültülü ve rahatsız edici horlama,
- Haftada üç veya daha fazla kez ortaya çıkan horlama,
- Ani bir biçimde kilo alma,
- Özellikle geceleri sıklıkla idrara çıkma,
- Diş gıcırdatma,
- Halsizlik,
- Konsantre olmada güçlük,
- Hafızada zayıflık,
- Yoğun ve geçmeyen baş ağrısı,
- Yüksek tansiyon,
- Sinirlilik,
- Zihinsel aktivitede yavaşlama.
Bu belirtilerin birkaçını göstermeniz durumunda, horlamaya sebep olan faktörleri öğrenmek ve sorunun nasıl tedavi edileceğine dair bilgi almak için zaman kaybetmemeniz önerilir. Tedavi, daha iyi bir uyku düzenine geçmenizi sağlarken, yukarıdaki şikâyetlerin de ortadan kalkmasına katkı sunacaktır.
Horlama Nasıl Geçer?
Horlamaya ilişkin tedavi, sorunun niteliğine ve neden olduğu problemlere bağlıdır. Öyle ki, hafif ve yalnızca belirli koşullarda (yorgunluk, hastalık vb.) ortaya çıkan bir horlama sorununuz var ise bu, genellikle tıbbi test veya tedavi gerektirmez. Bununla beraber, özellikle geceleri etkili olan bu nefes alma & verme problemi sizi veya partnerinizi rahatsız etmeye, uykusuz bırakmaya başlamış ise bir sağlık merkezine başvurmanız akabinde Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) ve Endoskopi yöntemleri ile gerekli testler gerçekleştirilir.
Horlama tedavileri genellikle invazif olma eğilimindedir ve pek çok sağlık sorununun tedavisine kıyasla daha basittir. Fakat sorunun asıl nedeni uyku apnesi ise, bu noktada daha kapsamlı tedaviye ihtiyaç duyulur.
Tedaviler arasında yaşam tarzı değişiklikleri, horlama önleyici çeşitli medikal itemler, hava yolu basıncını düzenleyen birtakım cihazlar (CPAP, APAP veya BiPAP) ve cerrahi yöntem yer alır.
Hangi tedavi yöntemi tercih edilirse edilsin, aşağıdaki adımları takip etmeniz önerilir:
- Sağlıklı bir kiloda kalmaya özen gösterin.
- Alkol ve sigara gibi zararlı ürünlerden uzak durun.
- Sırt üstü uyumak yerine diğer uyku pozisyonlarını tercih edin.
- Yastık destekleri ile, uyurken başınızın yüksek bir konuma olmasını sağlayın.
- Alerji ve soğuk algınlığı sorunlarınız için bir uzmandan destek alın.