Larenjit Nedir? | Nedenleri, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

• Larenjit Nedir?
• Larenjit Neden Ortaya Çıkar?
• Larenjitin Belirtileri Nelerdir?
• Larenjitin Teşhisi ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Larenjit Nedir?

Larenjit, gırtlak veya “ses kutusu” olarak tabir edilen larinksin iltihaplanması ile ortaya çıkan bir tür hastalıktır. Bu iltihaplanma virüs kaynaklı olabileceği gibi tahriş sebebiyle de meydana gelebilir.

Sesteki ani değişimler ile karakterize olan ve bulaşıcılık özelliği sabit olmayan larenjit akut veya kronik özellikler gösterebilir. Gırtlak bölgesinde iltihaplanmaya ilişkin belirtiler 3 haftadan uzun sürüyor ise bu durumda kronik larenjitten bahsedilebilir. Kronik hale gelmiş larenjit, reflü, çeşitli alerjiler, romatoid artrit veya aşırı sigara tüketimi ile tetiklenebilir ve sıklıkla orta yaşlı erkeklerde görülür.

Akut larenjit ise yaygın olarak viral bir üst solunum yolu enfeksiyonuyla bağlantılı olarak ortaya çıkar. Daha yaygın olan akut forma ilişkin belirtiler normal şartlarda 2 hafta boyunca etkili olur; kişi, daha uzun süreler belirtileri taşımaya devam eder ise bir hastaneye başvurmalıdır.

Larenjit Neden Ortaya Çıkar?

Larenjit temelde larinkste ortaya çıkan enfeksiyona, ses kıvrımlarındaki travmalara veya çeşitli alerjilere karşı, vücuttaki savunma mekanizmasının bir yanıtı olarak gelişir.

Akut ve kronik formun kendine özgü nedenleri bulunsa da, genel olarak, larenjitin başlıca nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kronik sinüzit,
• Çeşitli bakteriler, parazitler; mantar hastalıkları,
• Gırtlağı tahriş edecek maddelere maruz kalma,
• Radyasyon tedavisi görmüş olma (özellikle boyun bölgesi),
• Tütün mamulleri tüketimi,
• Laringeal kanser,
• Epiglotit – nefes borusundaki kıkırdağın iltihaplanması,
• Aşırı alkol tüketimi,
• Difteri,
• Sesin aşırı kullanımı,
• İnhale steroid ilaçların kullanımı.

Bunların haricinde, akut form, ses tellerinde ortaya çıkan nodül ve polipler sebebiyle de gelişebilir.

Larenjitin Belirtileri Nelerdir?

Larenjitin en önemli belirtisi sesteki doğal olmayan değişimdir. Bu değişim ses kısıklığı veya afoni – kısmı veya tam ses kaybı – şeklinde tanımlanabilir.

Larenjite ilişkin diğer semptomlar ise şöyledir:

• Boğaz ağrısı,
• Boğazda gıcıklanma hissi,
• Sık sık boğazı temizleme isteği uyandıran takılma & yumru hissi,
• Halsizlik,
• Yutmada güçlük – disfaji,
• Konuşmada güçlük,
• Tükürük üretiminde artış,
• Şiddetli ve geçmeyen öksürük,
• Vücut ısısında ciddi düşüş,
• Eklem ağrısı – miyalji,
• Boynun ön tarafında şiddetli ağrı,
• Ateş (ileri vakalarda),

Bunların haricinde bu hastalık soğuk algınlığı veya gribe benzer semptomlarla (burun akıntısı, baş ağrısı, yorgunluk, yutkunma sırasında ağrı, bademciklerde şişme vb.) da kendini gösterebilmektedir.

Larenjitin çocuklardaki semptomları ile farklılık gösterebilir. Bunlar:

• Nefes alma sırasında ortaya çıkan tiz sesler,
• 39 derecenin üzerinde ateş,
• Nefes almada güçlük – nefes darlığı.

Hastalık ayrıca, çocukların “krup” adı verilen farklı bir solunum yolu enfeksiyonu geliştirmesine de sebebiyet verebilir.

Larenjitin Teşhisi ve Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yukarıda bahsedilen belirtilerin 2 haftadan daha uzun bir süre boyunca görülmesi durumunda tıbbı destek talep etmek gerekmektedir.

Larenjitin teşhisi yaygın olarak semptomların yorumlanmasına ve klinik değerlendirmeye dayanır. Fakat, semptomlar grip ve soğuk algınlığı ile benzerlik gösterdiğinden, hekim ayrıntılı bir muayene de gerçekleştirebilir.

Bununla beraber, kişi, ses kısıklığı şikayeti ile sağlık merkezine başvurmuş ise, bu durumda öncelikle ses tellerinin incelenmesi adına çeşitli testler talep edilebilir. Bunun sebebi, ses kısıklığının, larenjitin haricinde gırtlak kanseri gibi kimi hastalıkların da önemli bir belirtisi olarak kabul edilmesidir.

Ses tellerinin incelenmesi aşamasında laringoskop adı verilen tıbbi bir cihaz kullanılır. Bu cihaz, ses tellerinde polip ve nodül gibi oluşumların var olup olmadığını belirlemek noktasında oldukça etkilidir. Laringoskop ile yapılan testlerin yeterli olmadığı durumda, gırtlağı saran dokunun incelenmesi için biyopsi de yapılabilir.

Tedavi ise larenjitin şiddetine ve türüne – akut veya kronik – göre kurgulanır ve temelde amaç hastalığa ilişkin semptomları hafifletmek ve kişinin hayat standartlarını yükseltmektir.

Akut formdaki iltihaplanma için yaygın olarak antibiyotikler reçete edilmektedir. Son dönemde ise ses tellerindeki hasarı ortadan kaldırmak ve iltihabı azaltmak adına kortikosteroidler tercih edilmektedir.

Kronik şeklinde ise tedavi daha uzun solukludur ve bu durumda hastalığın kaynağı önem kazanır; larenjite ilişkin tedavi kaynak hastalığın ortadan kaldırılmasıyla sağlanır. Polip veya nodül büyümesi sebebiyle gelişmiş olan larenjit için ise cerrahi yöntem tercih edilmektedir.

Bu tedavilerin yanı sıra, iyileşmenin en kısa sürede tamamlanması için aşağıdaki önerileri dikkate almak da önemlidir:

• Tütün mamullerinden uzak durulmalıdır.
• Belirli aralıklarla ses dinlendirilmelidir (ayrıntılı bilgi hekim tarafından verilecektir).
• Hidrasyonu sağlamak amacıyla sık sık, bolca sıvı tüketilmelidir.
• Kafein içeren çay, kahve gibi içecekler ile alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.

Larenjit bulaşıcı olabildiğinden diğer insanlarla yakın temastan kaçınılmalıdır.