Mide Bulantısı Neden Olur? Ne İyi Gelir?

İnsanın belirli dönemlerde mide bulantısı problemi ile karşılaşması sık sık yaşanır. Mide bulantıları bazı zamanlarda önemli bir hastalığın belirtisi olabilir. Bazı zamanlarda ise sadece geçici bir durum olarak yaşanabilir. Mide bulantısı, insanı rahatsız eden ve genellikle kusmayla ilerleyen bir duruma yol açar. Kusmak, midenin içeriğinin güçlü bir refleks ile yemek borusu ve ağız yolu ile dışarı atılması durumudur.

Vücudun çeşitli bölgelerinden gelen uyarılar sonucunda midede bulantı hissi ortaya yaşanır. Bulantılar, kusmaya kadar varabilen bir tepkiyi meydana gelir. Mide bulantısı için tamamen bir mide hastalığı tanımı yapılamaz. Mide bulantıları yaşanmaya başladığı zaman terleme, ten renginde değişiklik, aşırı tükürük salgılama, tansiyon düşmesi ve iştahsızlık gibi belirtiler de genellikle ortaya çıkar.

Kusma, beynin “medulla oblongata” kısmının arka bölümünde yer alan “kusma merkezi” tarafından düzenlenir. Merkez, beynin görsel ve işitsel bölgeleri ile iç kulak ve sindirim sisteminden gelen uyarıları almaya başlar. Kusma merkezi adı verilen bölge, sindirim sistemi, beyin korteksi, denge organı ve inceleme alanındaki sinirsel uyarıları göndermeye başlar. Kişiler mide bulantısı yaşıyor ise karşı konulamayacak şekilde bir kusma duygusu ortaya çıkmaya başlar. Kusma olayının gerçekleşmesi için karın kası diyaframa, mideye ve özofagus kaslarına sinirsel uyarılar göndermektedir.

Hangi Hastalıklar Mide Bulantısına Sebep Olur?

Mide bulantısı insanlarda pek çok farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkabilir. İlk akla gelen sebepler arasında mide hastalıkları yer alsa da mide bulantısının sebebi her zaman mide olmayabilir. Bulantılar ve kusmalar gastroenteroloji, dahiliye, psikiyatri, nöroloji ve KBB gibi branşların da ilgilenmesi gereken rahatsızlıklar olarak ele alınmaktadır. Bulantılar ve kusmalar ciddi hastalıkların belirtisi olabilir. Hastalığın doktor kontrolünde tutulması gerekmektedir. Mide bulantısının akla gelen ilk sebepleri aşağıdaki gibidir;

• Mide ve bağırsak enfeksiyonları
• Gıda zehirlenmesi
• Gastrit ve akut gastrit
• Stres
• Hamilelik
• Vertigo ve kulak çınlamaları
• Migren
• Tansiyon ve şeker düşmesi
• Beyin tümörü
• Mide rahatsızlıkları

Pek çok farklı sebebe bağlı olarak ortaya çıkan mide bulantısından sonra meydana gelen kusma hissi insanı son derece huzursuz etmektedir. Mide bulantıları araba tutması, koku, stres ve hamilelik gibi hafif sebeplerden dolayı da bazı dönemlerde insanlarda ortaya çıkabilmektedir. Ciddi hastalıkların belirtisi olabilen mide bulantılarına “organik mide bulantısı” adı verilir. Organik mide bulantıları gıda zehirlenmesi, beyindeki tümör, menenjit, bağırsak iltihabı, ülser gibi farklı hastalıklardan dolayı meydana gelir.

Mide Bulantısı için Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Mide bulantısı yaşadığınız zaman aşağıdaki şikayetleri de görmeye başladıysanız vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurmalısınız.

• Göğüs ağrıları ve şiddetli karın ağrıları
• Bulanık görmeye başlama
• Zihin bulanıklığı
• Soğuk, nemli ve soluk bir cilt
• Ateş yükselmesi ve boyun bölgesinde ağrılar
• Kusmuk içerisinde veya dışkıda kan
• Hızlı nefes alma ve çarpıntı

Mide Bulantısı ve Kusma Çeşitleri

• Santral tip: Santral tip bulantı ve kusmalarda görsel ve işitsel kayıplar başlar. Ani olarak meydana gelen bu kayıplar santral tip mide bulantısı ve kusmaya işaret eder.
• Periferik tip: Periferik tip bulantı ve kusmalarda sindirim sistemi ve diğer organlar etkilenir.
• Fizyolojik tip: Kusma merkezini etkileyen bulantı ve kusma türüdür. Bu merkezi etkileyen faktörlere yanıt olarak ortaya çıkan bir durumdur. Midenin boşalmasının geciktirildiği durumlarda fizyolojik tip bulantı ve kusma meydana gelir.
• Psikojenik tip: 1 haftadan daha kısa süren bulantı ve kusmalara verilen addır.
• Kronik tip: 1 haftadan daha uzun süren bulantı ve kusmalara kronik tip adı verilir. Akut bulantı ve kusmalar yaşandığı zaman vakit kaybedilmeden en yakın hastaneye gidilmelidir. Bu tip bulantı ve kusmalarda enfeksiyona bağlı sebepler ortaya çıkar. Sindirim sistemi rahatsızlıkları ve zehirlenmeler yaşanır. Enfeksiyon tarafından meydana bulantı ve kusmalar ateş ve ishale de yol açar.

Baş Ağrıları Mide Bulantısı Yapar mı?

Baş ağrıları eğer geçici olan baş ağrılarıysa ve şiddeti düşük ise mide bulantısı yapmaz. Fakat migren ağrıları bulantı ve kusmaya yol açabilir. Migren etiyolojisi, beynin zarındaki daralmaya ve kan akışının azalmasına yol açtığı için basınç meydana gelir. Bu basın beraberinde mide bulantısı, kusma gibi rahatsızlıkları da ortaya çıkartır.

Sürekli Devam Eden Mide Bulantısı Neden Kaynaklanır?

Uzun süre devam eden mide bulantısı rahatsızlıklarında vakit kaybedilmeden uzman bir doktor kontrolünden geçilmelidir. Sindirim sisteminden kaynaklanan uzun süreli mide bulantılarında kilo kayıpları ve halsizlik de yaşanıyor ise bu durum mide kanserine işaret ediyor olabilir. Yıllar boyunca süren mide bulantılarında ise sorunun kaynağının genellikle psikolojik olduğu söylenmektedir. Mide bulantısının uzun sürdüğü durumlarda diğer bulguları da değerlendirmek gerekmektedir.

Araç İçerisindeyken Mide Bulantısı Neden Olur?

Araçtayken meydana gelen mide bulantılarının pek çok farklı sebebi vardır. İç kulak bölgesi insanların dengelerini tutmalarını sağlayan salyangoz organına sahiptir. Salyangoz adı verilen bu organ üç ayrı çıda duran halkalara ve yarı halkalara sahiptir. Yarı halkaların iç kısımlarında yer alan sıvı ve sıvıların hareketlerini algılayan ufak algılayıcı bölümler yer almaktadır. Algılayıcılar, sıvılar yer değiştirdiği zaman insanların pozisyonunu algılar. Ani bir hareket değişikliği yapıldığı zaman ya da düşecek gibi olduğumuz zaman algılayıcı bu durumu algılar. Algılayıcı daha sonra vücudun düşmemesi için refleks gösterir ve dengeyi sağlar.

Araç içerisinde olunduğu zaman bu durum meydana gelir. Araç ile yoldayken telefon kullanmak, kitap okumak, gazete okumak gibi eylemlerden dolayı kafa aşağıya doğru eğildiği zaman salyangoz kulakları pozisyona göre yatar ve düzleşir. Kulaklar düzleştiği zaman aracın en ufak bir hareketi sıvının oynamasına yol açar. Kulaktan gelen titreşimler ve etkileşimler mide bulantısını tetikler. Aracın gidişi ve araçta oturduğunuz şekilde kulak ile vücudun koordinasyonunu etkileyebilir.

Araç içerisinde mide bulantısı sorununun çözülebilmesi için araca binmeden önce mide bulantısını giderebilecek olan ilaçlar alınabilir. Kısa mesafeli bir yola çıkılacak ise araca binildiği zaman kafanın eğilmemesi gerekir. Telefon ya da kitabın göz hizasına getirilmesi ve kafanın mevcut hali gerekmedikçe hareket ettirilmemelidir.

Mide Bulantılarında İshal ve Karın Ağrısı

Mide bulantısı yaşandığı zaman bu durum ile birlikte ishal ve şiddetli karın ağrısı meydana geldiyse mide bağırsak enfeksiyonu riski olabilir. Yenen herhangi bir gıda ya da tükettiğiniz bir sıvı sizin sindirim sisteminizi olumsuz yönde etkilemiş olabilir. Dışarıdan alınabilecek olan bir virüs de aynı şekilde sindirim sisteminizi etkiler. İshal ile birlikte karın ağrısı meydana gelir. İshal, bağırsak hareketlerinin hızlanmasından kaynaklanır. İshal olunduğu zaman bağırsağın içerisindeki su emilemez ve dışkının sulu biçimde atılmasına yol açar. Bağırsağın hareketleri hızlandığı zaman şiddetli kramplar ve kasılmalar midedekilerin bir anca dışarıya atılması sebebiyle ortaya çıkar.

Kusmaya Çalışmak Zararlı mı?

Mide bağırsak enfeksiyonu ya da gıda zehirlenmesi yaşandığı zaman kusmak kişinin rahatlamasını sağlayabilir. Fakat bulantıda kusma doğal bir şekilde olmuyor ise kusmaya gerek kalmaz. Migren türü bir hastalık sebebiyle ortaya çıkan mide bulantısında kusmak kişiyi rahatlatmaz. Aşırı alkol kullanan kişilerde ortaya çıkan bulantılarda ise kusmak kişinin rahatlamasını sağlar.

Sabahları Neden Mide Bulantısı Olur?

Sabah saatlerinde uyandığı zaman bulantı hisseden kişiler, uykunun sebep olduğu açlıktan dolayı mide bulantısı yaşıyor olabilir. Açlık hissi giderildiği zaman geçen bulantılarda herhangi bir sorun yoktur. Mide bulantısı ile birlikte sabah saatlerinde halsizlik, terleme ve çarpıntı gibi durumlar da ortaya çıkıyor ise kan şekeri düşüklüğünden bahsedilebilir. Ayrıca mide bulantısı ile birlikte bitkinlik ve hiçbir şey yapmak istememe gibi sebepler de görülüyor ise depresyondan şüphelenilebilir. Bu durumlar ile birlikte geniz akıntısı da sabah uyanıldığı zaman mide bulantısına yol açabilir.

Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?

Mide bulantıları ciddi bir rahatsızlıktan dolayı ortaya çıkmaz. Bu sebeple bazı önlemler alarak mide bulantınızı bastırabilirsiniz. Ancak tekrar eden ve uzun süre boyunca geçmeyen mide bulantıları için doktora görünmelisiniz. Mide bulantısı hissettiğiniz zaman aşağıdaki yöntemleri deneyebilirsiniz;

• Açık hava çıkarak, derin nefes alın. Açık havada yapacağınız kısa bir yürüyüş, aklınızın dağılmasını sağlar ve midenize odaklanmanızı engeller.
• Size iyi hissettiren hoş kokuları koklayabilirsiniz. Örneğin, kolonya koklamak çoğu zaman işe yarar
• Mide bulantısı ile birlikte baş dönmesi de yaşıyorsanız dinlenmelisiniz. Kısa süreli bir uyku ya da sırt üstü pozisyonda 30 dakika kadar uzanmanız bulantının azalmasını sağlar.
• O an bulunduğunuz ortamda kötü bir koku var ise ortamı havalandırmalı ya da o ortamı terk etmelisiniz.
• Gıda alerjisi riskine karşı son 14 saat içerisinde yediğiniz gıdaları düşünerek, mide bulantınızın sebebini öğrenmelisiniz.
• Nane ve limon gibi bitki çaylarını içebilirsiniz.
• Yiyecek ve içecekleri yavaş yavaş midenize baskı yapmayacak şekilde tüketmelisiniz.
• Yemek yedikten sonra reflüyü tetiklememek ve mide bulantısına yol açmamak için 30 dakika boyunca yatmamalısınız.
• Yağlı ve ağır yiyeceklerden tamamen uzak durmalısınız.
• Taze bir zencefilden yapabileceğiniz çay ile mide bulantınızı engelleyebilirsiniz. Çay yerine zencefil koklamayı da deneyebilirsiniz.
• Papatya, ıhlamur çayı ve içerisine limon sıkabileceğiniz çay çeşitleri sayesinde mide bulantınızı azaltabilirsiniz.