Güncelleme Tarihi: 27 Ocak 2018
Genellikle atak şeklinde görülen ve atak süresi kişiden kişiye değişebilen baş ağrısı migren olarak adlandırılır. Migren atakları hastalarda 4 saat sürebildiği gibi 72 saate kadar da çıkabiliyor. Uzun yıllar sadece baş ağrısı çeşitlerinden biri olarak kabul edilen migren son yıllarda tıpta nörolojik bir rahatsızlık olarak kabul görüyor. Hafif şiddette olabildiği gibi orta şiddette ya da şiddetli bir şekilde yaşanabilen migren hastaların günlük yaşantısını da sıkıntıya sokabiliyor. Genellikle zonklama şeklinde başlayan migren baş bölgesinin tamamında ya da bir bölümünde hissedilebilir.
Migreni şiddetli bir baş ağrısından ayıran husus, nabız atması gibi atma şeklinde hissediliyor olması ve aynı zamanda mide bulantısı, kusma gibi semptomlarının da bulunmasıdır. Migren hastaları atak esnasında ışığa ve sese karşı aşırı hassas olurlar. Genellikle sessiz ve tam karanlık bir odada atağın geçmesini beklemek isterler.
Migren Görülme Oranları
Migren hastalığı erkeklerden ziyade kadınlarda görülen bir rahatsızlıktır. Yapılan son araştırmalara göre kadınların % 18,6’sında migren bulunurken erkeklerin % 6.5’i migren hastasıdır. Migren hastalığına sahip olduğu halde migren tanısı doktor tarafından konmamış olan kişilerde ise kadınların % 59, erkeklerin ise % 70 oranında olduğu tahmin ediliyor.
Migrenin Nedeni Nedir?
Migrenin sebebi yapılan onlarca klinik araştırmaya karşın henüz tam olarak bilinemiyor. Genellikle genetik yatkınlık hususuna dair bazı bulgular elde edildi. Örneğin anne ya da babasında migren olan kişilerin % 40’ında migren bulunuyor. Hatta aynı araştırmaya göre hem annede hem babada migren olan kişilerde migrenin olma olasılığı % 75’e kadar çıkıyor. Migrenin nedenine dair yapılan araştırmalarda kadınların adet öncesinde vücutlarında salgılanan östrojen hormonunun migren ağrısına sebebiyet verebildiği tespit edildi. Bunun dışında migren sebepleri henüz tam olarak bilinemiyor.
Migren Belirtileri Neler?
- Orta şiddette ya da şiddetli baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- Işığa ve sese aşırı duyarlılık
- Baş ağrısına zonklamanın eşlik etmesi
- Hareket edildiğinde ağrının ciddi düzeyde artması
Bu belirtilerin yanı sıra bazı migren hastalarında 10 dakika ila 30 dakika arasında süren bir dönem olur. Bu dönem aura dönemi olarak adlandırılır. Migren atağından hemen önce gerçekleşen bu dönemde parlak ışık çakması, renkli zigzaglar çizen çizgiler, bakışta kör noktalar, bir tarafta görme kaybı olması gibi çeşitli sıkıntılar yaşanıyor. Bu dönemde kol ve bacaklarda uyuşukluk hisseden kişiler de mevcut. Genellikle migren atağından hemen önce hastalar baş dönmesi de yaşayabiliyor.
Migreni Tetikleyen Faktörler
Günlük yaşantıda bazı hususlara dikkat edilmesi, migren ataklarının süresini ya da sayısını azaltmaya yardımcı olacaktır. Migreni nelerin tetiklediği biliniyor. Migren hastalarının bu unsurlardan uzak durmasında fayda olacaktır.
- Bazı Yiyecekler
- Eskimiş peynir
- Çerez
- Çikolata
- Yoğurt
- Soğan
- İncir
- Karaciğer
- Kafein içeren gıdalar
- Tütsülenmiş ya da salamura edilmiş balık ya da et
- Sosis
- Sucuk
- Salam
- Bazı İçecekler
- Çay
- Kahve
- Kafeinli meşrubatlar
- Diyet soda
- Alkollü içecekler
- Bazı katkı maddeleri
- Bazı ilaçlar
- Duygusal uyaranlar
- Yaşam şeklinde değişiklikler
- Ani hava değişimleri
- Adet dönemi
Migren tedavisi Nasıl yapılır?
Öncelikle migren tanısı konması gerekir. Bunun için hekim tarafından hastanın şikayetleri dinlenir. Ancak bazı beyin rahatsızlıklarının migren benzeri belirtiler göstermesi nedeniyle hastaların beyin tomografisinin çekilmesi istenebilir. Bu hastalıkların araştırılmasının ardından migren teşhisi konabilir. Şayet hastanın migren atağı periyodu seyrek ise bu atakları geçirmeye yönelik olarak kriz tedavi planlaması yapılır. Ancak migren atakları hastada haftada 1 ya da 2 defa yaşanıyorsa bu durumda hekim tarafından koruyucu tedavi planlaması gerçekleştirilir. Doktor kontrolünde tedavi kapsamında bazı ilaçların kullanılması da gerekir. Çok sayıda migren hastası sadece günde bir defa ilaç içerek hayat boyu migren ataklarından kurtulabiliyor.
Migren Çeşitleri Neler?
Migren tanısı konarken aynı zamanda hastada ne tip bir migren olduğu da araştırılır. Çünkü doğru tedavi planlamasının yapılabilmesi için hastadaki migren tipinin belirlenmesi gerekir. 2 çeşit migren vardır. Bunlar auralı ve aurasız migrendir. Aurasız migren halk arasında daha yaygın şekilde görülür.
10 Madde ile Migren Nasıl Önlenir?
Migren teşhisi konduğunda atakları önlemek için bu 10 maddeye dikkat etmelisiniz.
- Ağrı kesici kullanımı son çare olmalı
Ayda 4 ila 5 adet ağrı kesici ilaç alıyorsanız migren ağrılarının daha şiddetli olmasına sebebiyet veriyorsunuz demektir. Bu nedenle ağrı kesici ilaç alımını sınırlandırmanızda fayda var. Hafif ağrılarda ilaç almamanız gerekir. Vücudunuzun herhangi bir yerinde yaşadığınız ağrılarda ağrı kesici ilaç alımını son çare olarak düşünmelisiniz.
- Migren günlüğünüz olmalı
Bir migren günlüğü tutmalısınız. Günlüğe düzenli olarak yiyip içtiklerinizi, kokladığınız ya da stresli olup olmadığınız, kaç saat uyuduğunuz, hangi spor ya da egzersizi ne kadar yaptığınız gibi tüm bilgileri yazın. Migren atağı yaşadığınızda da mutlaka günlüğe ağrının süresini ve alıyorsanız ilaçları yazmayı unutmayın. Bu günlük sayesinde zamanla migreninizi nelerin tetiklediğini anlamış olacaksınız ve hayatınızda migrenin daha az etken olmasını da kolaylaştıracaksınız. Bu günlüğü doktorunuz ile birlikte de değerlendirebilirsiniz.
- Düzenli uyku çok önemli
Olabildiğince uyku düzeninizi değiştirmemeye çalışın. Her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmaya özen göstermelisiniz. Özellikle tatil günlerinde daha fazla uyumaktan kaçının. Çünkü migren az uyumaktan beslenebildiği gibi fazla uykudan da kaynaklanabiliyor.
- Ağır sporlardan kaçının
Hayatınızda spora ya da egzersize yer vermenizin faydası büyük olur. Fakat ağır sporlardan kaçınmanız gerekir. Spor yapmak vücutta serotonin hormonunun salgılanmasını sağlıyor. Bu hormon vücuttaki stresi azaltıyor ve aynı zamanda migren ağrılarının azalmasına da yardımcı oluyor. Fakat ağır sporlar migren atağını tetikleyebiliyor. Yürüyüş, bisiklete binmek ya da yüzmek migren hastalarının tercih edebilecekleri arasında yer alıyor.
- Düzenli beslenme mühim
Gün içerisinde öğün atlamamaya özen gösterin. Düzenli ve aynı zamanda sağlıklı beslenme son derece önemlidir. Öğün atladığınızda kan şekeriniz düşebilir ve kan şekerinin düşmesi migren atağını tetikleyen ciddi bir sıkıntıdır.
- Meditasyon yapın
Daha olumlu bir yaşam şekli için meditasyon yöntemlerini deneyebilirsiniz. Zihni temizleyen pek çok meditasyon yöntemi bulunuyor. Bu yöntemleri deneyerek keyif aldığınız bir metodu seçebilirsiniz. Rahatlamak için yoga yapmayı ya da dans etmeyi de tercih edebilirsiniz.
- Bu içeceklerden uzak durun
Çay, kahve ve alkol sınırlı almanız gerekecek içeceklerdir. Hatta mümkün olduğunda tüketmemeye özen göstermelisiniz. Fazla tüketim migren atağınızı tetikleyebilir.
- Bu yiyeceklerden uzak durun
Yağlı ve baharatlı yiyecekler ile aromaları arttıran katkı maddelerinden uzak durmanız gerekiyor. Ayrıca işlenmiş et ürünleri ile deniz ürünlerini de çok az tüketmeniz gerekir.
- Stresten arının
Stres migrenin en sevdiği unsurdur. Gergin bir günün ardından yaşadığınız migren ataklarının nedeni stres olabilir. Bu nedenle stresle baş etmenin yöntemlerini araştırarak hayatınızdan stresi tamamen çıkarmaya çalışın.
- Vücudunuzu susuz bırakmayın
Günlük su tüketimine maksimum derecede dikkat etmelisiniz. Her gün en az 2 litre su içmeye özen gösterin. Vücudun susuz kalması durumunda çok şiddetli bir migren atağı yaşayabileceğinizi unutmayın.