Güncelleme Tarihi: 30 Ocak 2021
Anne Sütünü Arttıran Yiyecekler Nelerdir? | Beslenme Önerileri
- Anne Sütü Arttırıcı Çay Tarifi
- Çemen otu (Fenugreek)
- Yulaf Ezmesi veya Yulaf Sütü
- Sarımsak
- Papaya
- Rezene Tohumu
- Yoğurt ve Kefir
- Bakliyatlar
- Susam Tohumu
- Bal Kabağı
- Muz
- Isırganotu
- Vanilya
Anne sütünün bebek için yeterli gelip gelmediği ile ilgili endişe anneler arasında oldukça yaygındır. Öyle ki, pek çok anne bebeklerinin ihtiyaçlarını tam anlamı ile karşılamak dürtüsü ile anne sütü tedariklerini artırmak ister. Bu noktada vücuda alınan besinlerin içeriğinde bulunan birtakım maddeler annenin beslenme gereksinimlerini dengelerken sütün kalitesini ve miktarını artırmaya yardımcı olur.
Annenin doğum sonrası süreçte kendini toparlamasına ve bebeği ile iletişim kurmasına imkân sunan emzirme sürecini en az stres ile geçirmek adına, beslenme programı ile ilgili olarak bir uzmana başvurmak önerilir. Bununla beraber, uzmanın da onayı ile, anne sütünü arttıran yiyecekleri içeren aşağıdaki önerileri dikkate almak da iyi bir fikirdir.
- Çemen Otu
Çemen otu, yarı kurak iklimde yetişen, Fabaceae familyasına ait bir bitkidir. Pek çok farklı kültürde, anne sütünün artırılması amacıyla kullanılan bu bitki, östrojen (kadınlık hormonu) ile benzer bileşikler içerdiğinden süt üretimini teşvikte oldukça etkili kabul edilir. Öyle ki, yakın zamanda yapılan bir bilimsel çalışmaya göre, gün içinde 3 defa çemen otu çayı içen kadınlar önceki dönemlere kıyasla daha fazla süt üretmiştir.
Çemen otu, tahmin edilenin aksine yapraklı yeşil sebzeler gibi tüketilmez; bu bitki genellikle kurutulur ve toz haline getirilerek kullanılır. Baharat olarak tercih edilen çemen otu, yemeklerde, salatalarda, soslarda ve turşularda kullanılabilir. Bununla beraber, tamamen toz haline getirilmiş olan çemen otu, kaynar suyun içine koyulup ardından süzülerek çay şeklinde de tüketilebilir.
Bununla beraber çemen otu bazı durumlarda bebeklerde gaz problemine yol açabilir. Rezene ile birlikte kullanılması tavsiye edilir.
- Yulaf Ezmesi veya Yulaf Sütü
Annenin enerji ihtiyacını karşılarken, sindirim sistemini düzenler, tok tutar ve en önemlisi anne sütünü artırır.
Süt formunda tüketileceği gibi, yulaf, ezme şeklinde de, süt veya yoğurtla karıştırılarak yenilebilir. Özellikle günün yorgunluğunu atmak ve sabah enerjik uyanmak için akşam öğününü yulaf ezmesi, yoğurt ve meyve karışımı ile geçirmek iyi bir fikirdir. Bu türden bir beslenme ayrıca, annenin kilo kontrolünde de etkili olur.
- Sarımsak
Besleyici olması, bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve kalp hastalıklarını önlemesi sebebiyle pek çok beslenme programına dâhil edilen sarımsak, aynı zamanda emziren annelerin süt üretimini arttıran bir galaktagog (sütün kalitesini ve miktarını artıran madde grubu) olarak bilinmektedir.
Oldukça güçlü bir kokusu olan bu ürün, tüketilmesinin akabinde süte karışarak sütün tadında ve kokusunda değişikliğe neden olabilir. Bebeklerin büyük bir kısmı bu tat değişikliğinden hoşlanır ve memeyi emme süresi uzar ancak bu durum bazı bebekler için rahatsız edici olabilir. Bunun yanı sıra, bebeğin sindirim problemleri yaşadığı ve sarımsağa karşı bir intolerans geliştirdiği gözleniyor ise elbette bu besini küçük miktarlarda tüketmek en doğru seçim olacaktır.
- Papaya
Kökeni Amerika’nın tropik bölgelerine dayanan meyve ülkemizde çok yaygın tüketilmese de güçlü bir galaktagog olarak kabul edilir. Sert protein zincirlerini parçalayabilen “papain” adlı bir enzim içeren bu yaz meyvesini hem çiğ şekilde hem de yemeklerin içinde tüketmek mümkündür. Özellikle Asya kültüründe yüzyıllardır anne sütünü artırmak için kullanılan papaya, genellikle salatalar, erişte yemekleri ve yoğurt ile beraber tercih edilir.
- Rezene Tohumu
Hem yağı hem tohumu ile insan vücudu için oldukça yararlı bir bitki olan rezene, pek bilinmese de aslında umbellifers familyasına ait çiçekli bir bitki türüdür. Yaygın olarak Akdeniz kıyılarında yetişen bu bitki, çemen otunun içeriğine benzer bir biçimde, anne sütünü artıran, kadınlık hormonunda da bulunan birtakım bileşikler içerir. Bu özelliği ile halk arasında bilinirliği yüksek olan rezene / rezene tohumu, sıcak su içinde ezilerek çay haline getirilip günde 3 ila 5 sefer (hekim onayı ile) tüketildiği durumda sütü artırmasının yanı sıra, bebeğin var ise hazımsızlık problemine de çare olacaktır.
Rezene çayının yemeklerden sonra tüketilmesi önerilmektedir.
Anne sütünü artıran tohum biçimindeki diğer bitkiler ise şöyledir: haşhaş tohumu, anason tohumu, kişniş tohumu, kimyon tohumu,
- Yoğurt ve Kefir
Bilindiği gibi, özellikle tam yağlı ve evde mayalanmış yoğurt oldukça zengin bir protein ve kalsiyum kaynağıdır. Süt yapmaya katkı sağlamasının yanı sıra bu doğal ürün içerdiği süt yağı ile annenin gün içinde harcadığı enerjiyi yerine koymasını sağlar.
Yoğurdun bir başka yararı da probiyotik içermesinden gelmektedir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayan önemli organizmalar; probiyotikler, yalnızca anneyi değil; emzirme yolu ile bebeği de çeşitli hastalıklara karşı korur.
- Bakliyatlar
Fasulye, bezelye, mercimek ve nohut gibi bakliyatlar, lif, protein, demir, kalsiyum ve çinko içeren; sindirim sistemini çalıştırırken, bağışıklığı güçlendiren besinlerdir. Bakliyatlar içerdikleri yararlı bakteriler ile anne sütünün kalitesini artırmaları yönünden tercih edilmektedir. Bununla beraber bu türden besinler annenin kendini enerjik hissetmesine de destek olur. Ancak gaz sorunu yaratabileceği için; kimyon ile birlikte tüketilmesi faydalı olacaktır.
- Susam Tohumu
Daha çok Afrika ülkelerinde yetişen susam / susam tohumu anne sütünü artırmak için önerilen besinlerin başında gelmektedir. Bir süt ürünü olmamasına rağmen mükemmel bir kalsiyum kaynağı olarak kabul edilen susam tohumu, östrojen hormonuna benzer özellikler göstererek anne sütünde artış sağlar. Tohum şeklinde tüketilebileceği gibi yağ halinde de yemeklere ilave edilebilir, tahin şeklinde pekmez ile karıştırılarak ya da tahin helvası şeklinde emzirmelerden hemen sonra ve kahvaltılarda tüketilebilir.
- Bal Kabağı
Kış aylarının sevilen sebzelerinden olan bal kabağı da iyi bir galaktologdur. Tüketimi sonucu anne sütünü arttırıcı etkisi gözlemlenmiştir. Ayrıca yüksek lif içeriğiyle sindirim sisteminin çalışmasını destekler ve tok tutucudur. Balkabağını çorba olarak ya da balkabağı tatlısı olarak ya da haşladıktan sonra tahin ve bal ekleyerek tüketebileceğiniz gibi süt, tarçın, bal ile smoothie halinde de tüketebilirsiniz.
- Muz
Tüm zamanların en sevilen meyvelerinden olan muzun tadını bebekler de seviyor! Muz tüketen annelerin bebeklerinin emme sürelerinin uzadığı gözlemlenmiştir. İyi bir karbonhidrat kaynağı olduğu için emzirmeden sonra oluşan karbonhidrat ihtiyacını karşılamaya birebirdir. Çok iyi bir tok tutucu olmasının yanı sıra yüksek potasyum içeriğiyle bebeğinizin gevşeyip uykuya dalmasını da kolaylaştırır.
Kabızlık sorunu yaşayan annelerin ise sık tüketmemesinde fayda vardır.
- Isırganotu
Tüm yeşil bitkilerin süt üretimini arttırıcı etkisi vardır, ısırgan otu ise aralarında en çok öne çıkanıdır. Isırgan otunu ister kuru haliyle çay olarak isterseniz de çorbaların içinde kullanabilirsiniz. Ayrıca taze halini salatalarda, omletlerde ya da zeytinyağlı yemek olarak kullanabilirsiniz.
- Vanilya
Hoş bir koku ve tada sahip olan bu baharatın süt emme süresini uzatıcı etkisi gözlemlenmiştir. Önemli olan sadece bol süt salgısının olması değil aynı zamanda bebeğin memeyi reddetmemesi , sık sık beslenmeyi arzulaması ve memede uzun süre kalması. En önemli süt arttırıcı etkeninin bebeğin emmesi olduğunu unutmamalıyız. Emme işlemi annelik hormonlarını uyarır ve vücut süt salgılar. Vanilyalı sütü bebeğiniz seviyorsa siz de tükettiğiniz süt-yoğurt ya da smoothielere vanilya eklemeyi ihmal etmeyin.
Anne Sütü Arttırıcı Çay Tarifi
Isırganotu, rezene, çemen otu, anason, kişniş tohumu, kimyon tohumu, lavanta; bu karışımı demleyip gün içinde sık sık tüketmeniz hem sütünüzü arttırır, bebeğinizin gaz problemine iyi gelir hem de daha rahat uykuya dalmasını sağlar.