Neden Elimiz Titrer?

Güncelleme Tarihi: 8 Şubat 2021

Düşük Kan Şekeri
Uykusuzluk
Hipertiroidi (Tiroid Bezinin Normalden Fazla Çalışması)
Psikolojik Faktörler & Rahatsızlıklar
Aşırı Kafein Tüketimi
Aşırı Alkol Tüketimi
Tütün Mamullerinin Tüketimi
Parkinson ve Multipl Sklerozunuz (MS)
Hareket Bozuklukları
Birtakım İlaçların Yan Etkileri

Temelde, eller de dâhil olmak üzere tüm vücut doğal bir salınıma sahiptir; “fizyolojik titreme” olarak bilinen bu türden hareketler, vücudun tam anlamı ile hareketsiz kalmasının imkânsız olması sebebi ile ortaya çıkmaktadır. Bununla beraber, fizyolojik titreme oldukça minimal olduğu için bunu gün içinde fark etmek oldukça zordur. Fakat, titreme günlük hayatı etkileyecek boyutlara gelmiş ise, bu durumu “doğal” kabul etmek mümkün değildir. Özellikle el titremesi, günlük hayatın içindeki basit işleri yapmayı imkânsız kılar.

Tıp dilinde “tremor” olarak adlandırılan el titremesi yaygın olarak aşağıdaki sebeplere bağlı olarak ortaya çıkar:

Düşük Kan Şekeri: Beyin, ihtiyaç duyduğu besini – şekeri – alamadığında ellerin titremesine sebep olabilir. Herhangi bir eksiklik durumunda vücuttaki pek çok organdan çok daha çabuk etkilenme eğilimde olan beyin, kan şekeri seviyesinin düşüşüne müteakip titremeyi tetikleyebilir. Uzun süre yemek yemediğinizde ellerde meydana gelen istemsiz hareketlerin sebebi düşük kan şekeri olabilir.
Uykusuzluk: Normal şartlarda 7 – 9 saat arasında uyumanız gerekirken, daha az uyuyor ve bu nedenle vücudun kendini onarması için zaman tanımıyorsanız, vücut sizi uyanık tutmak için adrenalin hormonu salgılar. Bu hormonun aşırı derecede salgılanması, kalp atış hızını artırırken, eller başta olmak üzere uzuvlarda titremeye neden olur.
Hipertiroidi (Tiroid Bezinin Normalden Fazla Çalışması): Boynun ön tarafında bulunan ve endokrin sistemin ana öğesi olarak kabul edilen tiroid bezinin aşırı çalışması, ellerde titremeye neden olabilir. Bunun sebebi, enerji metabolizması da dâhil olmak üzere vücudun yaşamsal işlevlerinin çoğunu düzenleyen tiroid hormonun aşırı salgılanması durumunda vücudu da harekete zorlamasıdır. Aşırı aktif tiroid haricinde, bazı hallerde hipotiroidizm (tiroid bezinin normalden az çalışması) de aynı soruna sebebiyet verebilir.
Psikolojik Faktörler & Rahatsızlıklar: Ruh halinde yaşanan birtakım ani değişimler otonom sinir sistemini harekete geçirerek, bazı istemsiz tepkilerin verilmesine neden olabilir. Kalp atışının hızlanması, göz bebeklerinde genişleme, terleme, nefes alışverişinin şiddetlenmesi gibi belirtilere ek olarak otonom sinir sistemi, aşırı heyecan, üzüntü, stres, öfke veya kaygı durumunda devreye girerek ellerin titremesine de sebebiyet verebilir. Özellikle kendinizi güvende hissetmediğiniz durumda, adrenalin hormonun salgılanması ile ellerinizde istemsiz birtakım hareketler gözleyebilirsiniz. Vücudun savunma sistemine bağlı olarak gelişen bu istenmeyen durum, adrenalin salgılamaya neden olan unsurun ortadan kaldırılması akabinde kaybolur; dolaysıyla genellikle tıbbi tedavi gerekmez.

Bununla beraber, depresyon gibi ciddi psikolojik rahatsızlıklar ile travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi bir hastalıktan muzdarip olduğunuz durumda da ellerde titreme gözlemleyebilirsiniz. Bunun sebebi tam anlamıyla bilinmemekle beraber, nörolojik kaynaklı olduğu sanılmaktadır.

Aşırı Kafein Tüketimi: Vücudu ciddi biçimde uyaran bir madde olan kafeinin vücuda aşırı miktarda alınması da otonom sinir sistemini devreye sokar. Çay, kahve ve kola gibi içeceklerde bolca bulunan kafein, vücudu şiddetli bir biçimde uyardığından, sınırlı şekilde tüketilmelidir.
Aşırı Alkol Tüketimi: Alkol düzenli ve aşırı bir biçimde tüketildiği durumda, beynin dengeyi ve koordinasyonu sağlayan, ince motor becerilerini yöneten kısmına zarar verebilir. Bu da, kontrolün kaybedilmesinin akabinde titremeye sebebiyet verir.
Tütün Mamullerinin Tüketimi: Tütün ürünlerinde bulunan nikotin, düzenli bir biçimde vücuda alınır ise, kan dolaşımını hızlandırmasının yanı sıra kalbin de süratli bir biçimde atmasına neden olur. Bu, bedeninizde, kaygılı, üzüntülü, öfkeli ve korkmuş hissetmenizle eşdeğer bir etki yaratır. Dolayısıyla, ellerdeki titremeden ve pek çok diğer rahatsızlıktan kurtulmak ve kaçınmak için tütün mamullerinden uzak durmak en iyisidir.
Parkinson ve Multipl Sklerozunuz (MS): Bilindiği gibi Parkinson, beynin dopamin salgılamaktan ve hareketi kontrol etmekten sorumlu olan “substantia nigra” adlı bölgedeki hücrelerin bir kısmının ölmesine neden olan ilerleyici bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın en yaygın semptomu ise ellerde ve başta ortaya çıkan titremedir. Saniyede 3 ila 4 tez tekrarlanan bu titremeler, hayat kalitesini ciddi miktarda düşürür.

Multipl Skleroz veya yaygın olarak bilinen hali ile MS ise, sinir liflerini örten koruyucu kılıfa saldıran otoimmün bir hastalıktır ve Parkinson ile benzer belirtiler ile karakterize olduğundan ellerdeki titremeden sorumlu olabilir.

Hareket Bozuklukları: Herhangi ciddi bir durumun belirtisi olmasa da, özellikle birtakım aktiviteleri gerçekleştirirken ortaya çıkan hareket bozuklukları titremenin ana kaynağı olabilir. Merkezi motor kontrolünün sağlanamaması durumunda görülen bu rahatsızlık, postürün ve hareketlerin istemsiz bir biçimde bozulmasına sebebiyet verir.
Birtakım İlaçların Yan Etkileri: Ruhsal problemler, migren, nöropati ve astım için reçete edilen ilaçların bir kısmı ellerde titremenin ortaya çıkmasına neden olabilir. Dahası, ilaca bağlı olarak ortaya çıkan sorun, ellerle beraber kolları ve başı da etkileyebilir.

Yukarıdaki açıklamalar ışığında, el titremenizin fazla alkol, kafein & tütün mamulleri tüketiminden veya uykusuzluktan kaynaklandığını düşünüyorsanız, semptomları hafifletmek veya tamamen ortadan kaldırmak adına yaşam tarzınızda bazı değişikliklere gidebilirsiniz. Günde en az 8 saat uyuyarak, kahve yerine su veya bitki çayı içerek, tütün mamullerinden ise tamamen uzaklaşarak titreme sorununa veda edebilirsiniz. Bununla beraber, sorun kronik bir hal aldıysa, zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak en doğrusudur. Yukarıda da açıkça görülebileceği gibi, tremor bazı durumlarda ciddi hastalıkların semptomu olarak ortaya çıkabilmektedir.