Güncelleme Tarihi: 14 Eylül 2022
Tıbbi literatürde anjin olarak da geçmekte olan tonsilit, bademcik iltihabı durumunu tanımlamaktadır. Bademcik dokularında meydana gelen iltihaplanma birçok problemin yaşanmasına neden olabilmektedir. Tonsil olarak da adlandırılmakta olan bademciğin temel işlevi mikroplarla savaşmayı sağlayacak olan hücreleri üretmektir. Bağışıklık sistemi için oldukça önemli olan bu hücreler lenfosit olarak tanımlanmaktadırlar. Mikroplar ile temas eden bu hücreler mikroplarla savaşır ve yok edilmesini sağlarlar. Bu savaşma esnasında bazı mikrop ve bakterilerin toksitlerde birikmesi olasıdır. Bunun sonucunda ise birçok rahatsızlık meydana gelebilmektedir. Bu rahatsızlıklar arasında tonsillerde büyüme, kızarma ve şişme durumları yer almaktadır. Bademcik iltihabı ise tüm bu durumların sonucunda meydana gelir.
Tonsilit Neden Olur?
Bademcik iltihabı olarak bilinmekte olan tonsilit, özellikle 5-15 yaş aralığında meydana gelmektedir. Bu durumun 2 yaşın altında olan bebeklerde ve ileri yaşlarda görülmediği bilinmektedir. Özellikle 50 yaş üzerindeki kişilerde bu durum meydana gelmemektedir. Tonsilitin meydana gelmesinin ana nedenleri arasında beta mikrobu, beta virüsi ile bazı virüsler yer almaktadır. Bu virüsler, vücuttaki direnç düştüğü zaman etkili olurlar ve bölgede şişme, kızarıklık gibi durumların görülmesine yol açarlar. Vücutta savunmanın azalmasına neden olacak herhangi bir durum meydana geldiği takdirde kızarıklık ve şişmelerin meydana gelmesi olasıdır.
Tonsilitin Belirtileri Nelerdir?
Gündelik yaşantıda ciddi problemlere neden olan tonsilitin belirtileri başlıca şu şekilde sıralanabilmektedir;
a. Bademcikte şişlik meydana gelmesi
b. Bademcikte kızarıklık ve iltihaplanmaların meydana gelmesi
c. İştahsızlık
d. Boğaz ağrısı
e. Boğaz ağrısının kulak ağrısına yol açması
f. Yutkunma güçlüğü
g. Burun akıntısı
h. Öksürük
j. Boğazda yanma hissi
k. Boğazda kuruluk
l. Ağız kokusu
m. Seste değişiklik
n. Eklem ağrıları
o. Yüksek ateş
ö. Kusma
p. Halsizlik
r. Boyun tutunmaları
Tonsilitin Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilir?
Akut tonsilit, subakkuttonsilit ve kronik tonsilit olarak üç şekilde görülebilen bu durumun tedavisinde ilk olarak duruma neden olan faktörler ele alınır. Bakteri ve virüslerin bademciklere bulaşması sonucunda görülen bu durum ciddi ağrılara neden olabilmektedir. Özellikle yutmada güçlüğe neden olan bu durumun tıbbi tedavisi şu şekilde gerçekleştirilmektedir;
Tonsilit kronikleştiği takdirde çıkarmak için tıbbi tedavinin uygulanması olasıdır. Bademciklerde kalıcı bir hale geldiği takdirde tonsilit, kişiyi oldukça fazla rahatsız edecektir. Yemek yeme esnasında ve soluk alıp vermede problemlere yol açabilecek olan bu durum, ciddi rahatsızlık boyutuna geldiği takdirde bademciklerin alınması operasyonuyla sonlandırılmaktadır. Bademcikte apse oluşumu durumunda kulak, burun ve boğaz uzmanı tarafından bademciğin alınması gerekmektedir.
Bazı durumlarda bademcik iltihabı kendiliğinden geçebilmektedir. Fakat kişilere bu durumun kendiliğinden geçmesini beklememeleri tavsiye edilir. Bunun nedeni bazı durumlarda bademcik iltihabının oldukça ciddi problemlere neden olabilmesidir. Bu problemler arasında akciğer enfeksiyonu, bademcikte apse oluşumu, böbrek iltihabı, boyun enfeksiyonu ve kemik iliği, eklem enfeksiyonu gibi durumlar yer almaktadır.
Bademcikte meydana gelen bu iltihaplanma tedavi edilmediği takdirde ciddi problemlere yol açabileceği için kişiler tarafından mutlaka ciddiye alınmalıdır. Bu durum meydana geldiği takdirde kişilerin doktor tavsiyesi olmadan antibiyotik kullanmaması gerekmektedir. Bunun yanı sıra bademcik iltihabı görüldüğü takdirde kişinin doktor tarafından muayene edilmeden herhangi bir ilaç kullanması veya bu durumun kendiliğinden geçmesini beklemesi oldukça sakıncalıdır.
Evde Yapılması Gerekenler
Bademcik iltihabı meydana geldiği takdirde kişinin mutlaka bir uzman tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Bu muayene sonrasında uzman tarafından kişi gerekli tedaviye başlatılacaktır. Bununla birlikte kişinin evde dikkat etmesi gereken birtakım durumlar da söz konusudur. Bu durumlar arasında;
a. Sıvı yiyecekler tüketmek
b. Aşırı soğuk ve sıcak besinler ve içecekler tüketmekten kaçınmak
c. Gerekli miktarda sebze ve meyve tüketmek
d. Bol bol dinlenmek
e. Tuzlu su ile gargara yapmak
f. Ağız hijyenine dikkat etmek
g. Nemli ortamda bulunmak
h. Kirli havanın bulunduğu ortamlardan kaçınmak
i. Adaçayı gargarası yapmak (hamilelere tavsiye edilmez.)
j. Tuzlu su ile gargara yapmak
k. Çemen otu ile gargara yapmak
l. Ilık süt ile gargara yapmak
m. Zencefil ve ılık su ile gargara yapmak
n. Sarımsak tüketmek
o. Bitki çayı tüketmek
ö. Tarçın çayı tüketmek
Uygulanabilecek alternatif tedavilere başvurmakla birlikte kişinin mutlaka ilk olarak bir uzmana danışması ve yönlendirmelere uygun şekilde hareket etmesi gerekmektedir. Kendiliğinden durumun geçmesini beklemek veya yalnızca alternatif tedavileri uygulamak, durumun ilerlemesine ve birçok probleme neden olmasına yol açabilmektedir.
Kişilerin herhangi bir uzmana danışmadan antibiyotik kullanmaları ise kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Antibiyotik kullanımı bakterilerin antibiyotik kullanımına karşı savunmalarının artmasına neden olacaktır. Böylelikle virüslerin bademciklerde kalması ve yok edilememesi söz konusu olacaktır.